23/04/2024 17:23Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 25/02/2015 10:55
Nguyên tác
峽雲行清曉，
煙霧相裴回。
風吹蒼江樹，
雨灑石壁來。
淒淒生餘寒，
殷殷兼出雷。
白谷變氣候，
朱炎安在哉。
高鳥濕不下，
居人門未開。
楚宮久已滅，
幽佩為誰哀。
侍臣書王夢，
賦有冠古才。
冥冥翠龍駕，
多自巫山臺。
Phiên âm
Giáp vân hành thanh hiểu,
Yên vụ tương bùi hồi.
Phong xuy thương giang thụ,
Vũ sái thạch bích lai.
Thê thê sinh dư hàn,
Ân ân kiêm xuất lôi.
Bạch cốc biến khí hậu,
Chu viêm an tại tai.
Cao điểu thấp bất hạ,
Cư nhân môn vị khai.
Sở cung cửu dĩ diệt,
U bội[1] vị thuỳ ai.
Thị thần[2] thư vương mộng,
Phú hữu quán cổ tài.
Minh minh thuý long[3] giá,
Đa tự Vu Sơn đài.Dịch nghĩa
Buổi sáng mát mây kẽm bay,
Khói hơi cũng lãng đãng.
Gió thổi cây nơi sông xanh,
Mưa tới tưới vách đá.
Mơn man cái lạnh kéo tới,
Rồi ầm ầm tiếng sấm vang.
Nơi hang trống thời tiết biến đổi,
Lửa đỏ rực nay đâu rồi.
Chim trên cao nghe hơi ẩm nên không hạ cánh,
Dân cư chưa mở cửa.
Cung điện triều vua nước Sở tan nát từ lâu rồi,
Thế mà còn mang nỗi u uất đau thương vì ai.
Quan hầu ghi lại giấc mơ của nhà vua,
Bài phú có tài vượt cả đời trước.
Mờ mờ rồng xanh cưỡ,
Phần lớn là từ đài trên núi Vu.Bản dịch của Phạm Doanh
Sáng mát, mây kẽm bay,
Lẩn quất cùng hơi khói.
Gió thổi cây sông xanh,
Tường đá mưa tới tưới.
Lâm râm cái lạnh lan,
Ầm ầm tiếng sấm nổi.
Nóng bức giờ đâu rồi,
Hang vắng khí hậu đổi.
Cửa nhà người vẫn im,
Khí ẩm chim cao ngại.
Cung Sở nát từ lâu,
Vì ai mà buồn mãi,
Mộng vua, quan hầu ghi,
Có bài phú rất trội.
Mờ mờ cưỡi rồng xanh,
Đều từ đài Vu khởi.
(Năm 767)
[1] Mang nỗi lòng thầm kín. Đoạn này Đỗ Phủ mỉa mai Tống Ngọc 宋玉 làm hai bài phú mô tả cuộc gặp gỡ trong mộng của vua Sở Tương Vương với nữ thần núi Vu qua hai bài "Cao Đường phú" 高唐賦 và "Thần nữ phú" 神女賦 khi vua đi tuần du đầm Vân Mộng.
[2] Chỉ Tống Ngọc.
[3] Rồng xanh, theo truyền thuyết là tên ngựa. Chữ mượn từ "Hán thư" 漢書: "Thừa thuý long nhi siêu hà hề, trắc tây nhạc chi nghiêu sanh" 乘翠龍而超河兮，陟西岳之嶢崝 (Cưỡi rồng xanh mà vượt sông chừ, leo núi tây chênh vênh chót vót). Nhan Sư Cổ 顏師古 giải thích "thuý long, mục thiên tử sở thừa mã dã" 翠龍，穆天子所乘馬也 (rồng xanh tả con ngựa của nhà vua cưỡi vậy).