26/04/2024 17:30Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Trung Đường
Đăng bởi Lâm Xuân Hương vào 16/02/2017 22:57
Nguyên tác
處處空籬落，
江村不忍看。
無人花色慘，
多雨鳥聲寒。
黃霸初臨郡，
陶潛未去官。
乘春務征伐，
誰肯問凋殘。
Phiên âm
Xứ xứ không ly lạc,
Giang thôn bất nhẫn khan.
Vô nhân hoa sắc thảm,
Đa vũ điểu thanh hàn.
Hoàng Bá[1] sơ lâm quận,
Đào Tiềm[2] vị khứ quan.
Thừa xuân vụ chinh phạt,
Thuỳ khẳng vấn điêu tàn.Dịch nghĩa
Mọi nơi không còn hàng rào,
Xóm bên sông không nỡ nhìn.
Không có người nên sắc hoa buồn thảm,
Mưa nhiều làm tiếng chim lạnh lẽo.
Hoàng Bá mới tới nhận chức quân,
Đào Tiềm sắp từ quan.
Lợi dụng tiết xuân mở hành quân,
Chẳng ai dám hỏi sẽ điêu tàn cỡ nào.Bản dịch của Nguyễn Minh
Không hàng rào mọi nơi mọi chỗ
Xóm bên sông không nỡ nhìn vào
Không người hoa sắc thảm sao!
Nhiều mưa chim chóc tiếng gào lạnh tanh
Quan Hoàng Bá vừa tranh chức quận
Khiến Đào Tiềm sửa soạn từ quan
Mùa xuân phát lệnh hành quân
Không ai dám hỏi điêu tàn cỡ nao.
Tác giả viết bài này trong thời gian giữ chức lệnh huyện Giang Âm. Ông lên Thường Châu chào mừng quan chủ quận mới về nhậm chức. Quan quận mới chủ trương chinh phạt, chỉ thị các huyện lệnh sửa soạn bắt thêm lính, thêm phu, tăng thuế. Trên đường về, nhìn xóm làng đang tiêu điều vì chinh chiến, ông dự định sẽ từ quan về ở ẩn. Thường Châu nay trong tỉnh Giang Tô, Giang Âm trực thuộc quận này.
[1] Người thời Hán Tuyên Đế, làm thái thú Dĩnh Châu, nổi tiếng cứng rắn, trong bài ám chí quan quận mới.
[2] Người đời Tấn, làm chức huyện Bành Trạch, chưa được ba tháng đã từ quan ở ẩn, trong bài ám chỉ tác giả.