19/04/2024 10:56Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thanh
Đăng bởi tôn tiền tử vào 08/05/2019 03:32
Nguyên tác
西江幾千里，
有力使倒流。
獰石張厥角，
直欲礪我舟。
竹纜如枯藤，
裊裊山上頭。
失勢儻一落，
萬鈞亦浮漚。
潯州兩江水，
其北導柳州。
上逼銅鼓灘，
下握相思洲。
龍門在其中，
神物居其幽。
往往一夕泊，
曉不辨馬牛。
龍堂洞壑夜，
猺天風雨秋。
翳予屢經歷，
不為風波愁。
肅然慎前途，
毋為二人憂。
Phiên âm
Tây giang[1] kỷ thiên lý,
Hữu lực sử đảo lưu.
Ninh thạch trương quyết giác,
Trực dục lệ ngã châu.
Trúc lãm như khô đằng,
Diểu diểu sơn thượng đầu.
Thất thế thảng nhất lạc,
Vạn quân diệc phù âu[2].
Tầm Châu[3] lưỡng giang[4] thuỷ,
Kỳ bắc đạo Liễu Châu[5].
Thượng bức Đồng Cổ[6] than,
Hạ ác Tương Tư[7] châu.
Long môn tại kỳ trung,
Thần vật cư kỳ u.
Vãng vãng nhất tịch bạc,
Hiểu bất biện mã ngưu.
Long đường[8] động hác dạ,
Dao thiên[9] phong vũ thu.
Ế dư lũ kinh lịch,
Bất vi phong ba sầu.
Túc nhiên thận tiền đồ,
Vô vi nhị nhân[10] ưu.Dịch nghĩa
Tây giang mấy nghìn dặm
Có sức khiến chảy ngược
Đá nhọn như gương sừng
Muốn làm thủng thuyền ta
Thừng tre như mây khô
Thõng từ đầu núi xuống
Nếu thất thế rơi xuống
Muôn cân cũng thành bọt nước
Nước hai sông Tầm Châu
Bắt nguồn từ phía bắc Liễu Châu
Trên từ bãi Đồng Cổ
Dưới đến bãi Tương Tư
Long Môn ở vào giữa
Vật thần ở vào nơi vắng lặng
Một đêm đậu lại nhìn
Sáng nhìn qua bờ không phân biệt được cảnh vật
Đêm ở bãi Long Môn
Mưa thu ở vùng người dao ở
Là những nơi ta thường qua
Không buồn vì sóng gió
Trên đường rất cẩn thận
Không để cho cha mẹ phải loBản dịch của Lê Xuân Khải
Tây Giang mấy nghìn dặm
Mạnh chảy ngược dòng xa
Nhô ngang tảng đá nhọn
Như muốn chạm thuyền ta
Thừng tre như mây héo
Đầu núi thõng thướt tha
Thất thế nếu rơi xuống
Muôn cân bọt nước nhoà
Tầm Châu hai dòng nước
Nguồn bắc Liễu Châu qua
Trên từ bãi Đồng Cổ
Dưới đến cồn Tương Tư
Cửa Rồng ở trong đó
Nơi vật thần thâm u
Thường là một đêm đậu
Bờ mịt mùng sáng ra
Đêm Long Môn mờ mịt
Trời dao mưa gió thu
Nơi ta luôn từng đến
Không buồn vì phong ba
Trên đường phải cẩn thận
Không làm lo mẹ cha
Long Môn than ở hạ du sông Tiềm, mạn tây bắc huyện Quế Bình, Quảng Tây.
[1] Tầm giang ở Quảng Tây chảy đến Ngô Châu hợp lưu với sông Quế giang, gọi là Tây giang, ở bên dưới Long Môn than. Ý cả câu là hình thế Long Môn than hiểm trở, nước chảy quanh co, tựa như chảy ngược.
[2] Bọt nước, đây chỉ vật thể nhỏ bé dễ bị tan vỡ.
[3] Tên phủ đời Thanh, trị sở nay ở huyện Quế Bình, Quảng Tây.
[4] Chỉ Úc giang và Kiềm giang, hai nhánh sông của Tây giang, hai nhánh này hợp lưu ở Quế Bình trở xuống gọi là Tầm giang.
[5] Tên phủ đời Thanh, trị sở nay ở thành phố Liễu Châu, Quảng Tây.
[6] Ở Kiềm giang.
[7] Ở Kiềm giang.
[8] Điện đường của rồng ở trong truyền thuyết.
[9] Nơi người tộc Dao ở, tức một dải chân núi Đại Dao, Quảng Tây.
[10] Chỉ cha mẹ, chữ từ Tiểu uyển - Kinh thi.