27/04/2024 03:25Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nam Tống, Kim
Đăng bởi tôn tiền tử vào 17/10/2018 22:34
Nguyên tác
海日高高天欲斜，
斷橋無复听嘔啞。
墓中酩酊已千載，
陌上清明有幾家。
已老愈疏唯酒盞，
更晴相覓是梅花。
年年春怨深如昨，
莫把無涯恨有涯。
Phiên âm
Hải nhật cao cao thiên dục tà,
Đoạn kiều[1] vô phục thính âu a.
Mô trung minh đính dĩ thiên tải,
Mạch thượng thanh minh hữu kỷ gia.
Dĩ lão dũ sơ duy tửu trản,
Canh tình tương mịch thị mai hoa.
Niên niên xuân oán thân như tạc,
Mạc bả vô nha hận hữu nha (nhai).Dịch nghĩa
Nắng biển lên cao trời muốn nghiêng
Không còn nghe tiếng đàn ca ở cầu Đoạn
Người nằm trong mộ say tít đã nghìn năm
Trên đường đi thanh minh lưa thưa có mấy nhà
Già rồi ngán hết chỉ còn chén rượu
Trời tạnh chỉ đi tìm hoa mai
Oán xuân hằng năm vẫn sâu như thế
Đừng đem vô cùng mà hận hữu hạnBản dịch của Lê Xuân Khải
Nắng biển lên cao bóng đổ dài
Trúc tơ cầu Đoạn hết vui tai
Trong mồ say tít qua nghìn tuổi
Đường tiết thanh minh có mấy ai
Cái tuổi ngán già trừ chén rượu
Tạnh trời tìm thú chỉ hoa mai
Oán xuân năm vẫn sâu như trước
Đừng lấy vô nhai hận hữu nhai
Bài này tuyển từ Tống thi kỷ sự quyển 68. Nguyên đã diệt Tống, thống nhất Trung Quốc, cuộc đấu tranh chống Nguyên ngày một suy yếu. Bấy giờ đại bộ phận di dân (chạy về nam) nhà Tống đều ôm hận với sự sa sút về ý chí, mòn mỏi trong thơ rượu núi sông. Bọn họ không phải là không oán, song chỉ còn là ngấm ngầm mà thôi. Bài thơ này chính là phản ánh tình cảnh như thế.
[1] Tên cầu, ở bên Cô Sơn, thành phố Hoàng Châu, Chiết Giang. Cầu vốn có tên là cầu Bảo Hựu, lại có tên là cầu Đoàn Gia vì đường Cô Sơn đến đây thì hết, nên từ đời Đường đến nay đều gọi là cầu Đoạn.