23/04/2024 15:00Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 16/04/2007 19:29
Nguyên tác
蕭蕭墜葉響庭皋，
病骨纔蘇氣轉豪。
天地斯文從古重，
湖山清興入秋高。
鏡中白髮佳人老，
身外浮名謾爾勞。
緬想故圓三徑菊，
夢魂夜夜上歸舠。
Phiên âm
Tiêu tiêu truỵ diệp hưởng đình cao,
Bệnh cốt tài tô khí chuyển hào.
Thiên địa tư văn[1] tùng cổ trọng,
Hồ sơn thanh hứng nhập thu cao.
Kính trung bạch phát giai nhân lão,
Thân ngoại phù danh mạn nhĩ lao.
Miến tưởng cố viên tam kính cúc[2],
Mộng hồn dạ dạ thượng quy đao.Dịch nghĩa
Lá rụng tiêu điều nghe tiếng vì vèo ngoài sân
Bệnh nặng vừa khỏi, lấy lại được hào khí
Nền tư văn của trời đất từ xưa vốn được trọng nể
Nguồn cảm hứng với non nước sang mùa thu càng cao
Xem gương thấy tóc đã bạc, cũng già như thiên hạ
Danh hão ở ngoài cái thân con người, chỉ đưa đến sự nhọc mà thôi
Nhớ về vườn cũ xa vời ba luống cúc
Đêm đêm hồn mộng cứ giục lên thuyền để về.Bản dịch của Lê Cao Phan
Nghe lá sân ngoài rụng ủ ê
Bệnh qua, hào khí lại thu về
Tư văn trời đất tôn nghìn thuở
Thu cảm non sông dậy mọi bề
Già giống người, tóc sương rõ rệt
Nhẹ cho ta, danh hão ê chề
Vườn xưa gợi nhớ ba bồn cúc
Đêm mộng lên thuyền giục lại quê.
[1] Nền văn ấy. Văn tức là lễ nhạc, chế độ do đạo Khổng đặt ra cho việc cai trị (văn trị).
[2] Tác giả lấy từ bài Quy khứ lai từ của Đào Tiềm (đời Đông Tấn, Trung Quốc) trong đó có câu: "Tam kính tựu hoang, tùng cúc do tồn" (Ba lối cũ tuy bỏ hoang nhưng tùng cúc hãy còn) để nói về sự ẩn dật của các quan xưa.