25/04/2024 11:11Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trần
Đăng bởi Vanachi vào 04/07/2008 23:32
Nguyên tác
仙家一簇聳雲岑，
路入煙蘿窅窱深。
樹影長年圍古澗，
花枝清午囀幽禽。
官閒我得修身訣，
老去天知學道心。
若見赤松憑寄語，
佳遊何日果幽尋。
Phiên âm
Tiên gia nhất thốc tủng vân sầm,
Lộ nhập yên la yểu điệu thâm.
Thụ ảnh trường niên vi cổ giản,
Hoa chi thanh ngọ chuyển u cầm.
Quan nhàn ngã đắc tu thân quyết,
Lão khử thiên tri học đạo tâm.
Nhược kiến Xích Tùng[1] bằng ký ngữ,
Giai du hà nhật quả u tầm.Dịch nghĩa
Một toà nhà tiên cao ngất từng mây,
Đường vào chốn giây leo khói phủ sâu thăm thẳm.
Bóng cây quanh năm vây dòng suối cũ,
Buổi trưa thanh vắng, trên cành hoa vắng tiếng chim líu lo.
Quan nhàn hạ, ta tìm được bí quyết tu thân.
Già đi rồi, lòng học đạo đã có trời biết.
Nếu thấy vị tiên Xích Tùng, nhờ nhắn một lời,
Đến ngày nào mới thật có cuộc chơi hứng thú ở chốn thanh vắng.Bản dịch của Đào Phương Bình
Nhà tiên một khóm, vút non tiên,
Khói phủ đường vô vắng vẻ thêm.
Cổ thụ quanh năm vây bọc suối,
Cành hoa giữa ngọ, líu lo chim.
Tuổi già học đạo trời hằng biết,
Quan rảnh trau mình, tớ vững tin.
Nếu gặp Xích Tùng xin nhắn nhủ,
Thú chơi thanh nhã hẹn nhau tìm.
Chùa Huyền Thiên cổ tự nằm ở phía nam giữa lưng núi Phượng Hoàng, thuộc khu dân cư Trại Sen, phường Văn An, thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Chùa được xem là một trong tám di tích thuộc “Chí Linh bát cổ”. Tương truyền Huyền Thiên thượng đế đã giáng hạ luyện đan tại đây. Sau này Huyền Vân cư sĩ, người huyện Chí Linh đến đây luyện thuốc trường sinh vào thời nhà Trần. Trong sách Chí Linh phong vật chí có viết: “Động Huyền Thiên ở xã Kiệt Đặc, huyện Chí Linh. Thế núi tuy hẹp nhưng quần sơn cùng lập, hai cánh giương ra như loan liệng phượng múa, cũng là một cảnh trí thanh quang vậy”. Cũng chính đặc điểm này mà chùa Huyền Thiên còn có tên là Động cổ Vân Tiên.
Xưa, khi vua Trần Thánh Tông thăm động Huyền Thiên đã đề thơ ở đây. Vua Trần Nhân Tông, Thiền sư Pháp Loa, và Thiền sư Huyền Quang cũng thường qua lại chùa này. Nơi ở ẩn của Chu Văn An cách động Vân Tiên gần 1km về phía bắc, sinh thời ông thường xuyên đến thăm nơi đây. Trần Nguyên Đán cũng nhiều lần đến thăm động Vân Tiên và đã có bài thơ Huyền Thiên tử cực cung. Một lần Nhị Khê (Nguyễn Phi Khanh) cũng dạo chơi đến nơi đây, xúc động trước cảnh đẹp, không khí yên bình, thanh tịnh của chùa Huyền Thiên, ông đã làm thơ đề chùa Huyền Thiên.
[1] Tên một loài cây thuộc giống thông, vỏ cây màu đỏ, cũng là tên một vị tiên. Hát nói của Nguyễn Công Trứ: “Thú xuất trần tiên vẫn là ta / Sánh Hoàng Thạch, Xích Tùng ờ cũng đáng”.