09/05/2024 06:09Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vodanhthi vào 13/04/2010 18:00
Nguyên tác
桂枝纔向月中攀，
四射桑弧已掛門。
白雪梅花皆氣色，
醴泉芝草是根原。
才郎今日知為父，
賢叟高年慰抱孫。
賀客重來當此席，
新居生意滿金樽。
Phiên âm
Quế chi tài hướng nguyệt trung phan[1],
Tứ xạ tang hồ[2] dĩ quải môn.
Bạch tuyết mai hoa giai khí sắc,
Lễ tuyền chi thảo thị căn ngôn (nguyên).
Tài lang kim nhật tri vi phụ,
Hiền tẩu cao niên uỷ bão tôn.
Hạ khách trùng lai đương thử tịch,
Tân cư sinh ý mãn kim tôn.Dịch nghĩa
Tay đã vin đến cành quế trong mặt trăng,
Chiếc cung bằng gỗ dâu bắn bốn phía đã treo lên cửa.
Mùa tuyết trắng hoa mai vẫn giữ được khí sắc,
Nước suối ngọt từ nguồn, cỏ chi thơm từ gốc.
Cậu con trai hôm nay đã biết làm bố,
Bà nội tuổi đã cao lại được ru ẵm cháu.
Vui bữa tiệc này có đông đảo khách mừng,
Ý thơ mới mẻ xin rót rượu đầy chén vàng.Bản dịch của Trần Bá Chí
Cành quế trong trăng đã bén tay,
Cung dâu treo cửa tỏ tài trai.
Hoa mai giữ sắc dù bên tuyết,
Suối ngọt từ nguồn gốc cỏ dai.
Trai đã đến kỳ làm bố trẻ,
Bà ru ẵm cháu trọn ngày dài.
Tiệc vui đầy tháng nhà đông khách,
Đầy chén chúc thơ nhiều ý hay.
Bản phiên âm và chú thích của PGS.TS sử học Trần Bá Chí, bản dịch nghĩa của NXB Hải Phòng.
[1] Theo cổ tích, trong trăng có cung Quảng Hàn để Hằng Nga ở, cạnh có cây quế, nên gọi là “cành quế cung trăng”. Chuyện Kiều có câu “Một cây cù mộc một sân quế hoè.” Bài thơ này mừng đẻ con trai chẵn tháng, nên dùng các tích ấy.
[2] Là cái cung làm bằng gỗ dâu. Tục xưa đẻ con trai thì treo cái cung dâu ngoài cửa để tỏ chí tang bồng.