29/03/2024 08:37Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Dữ Hoàng Liên Phương ngữ cập hải ngoại sự, triếp hữu sở cảm, tẩu bút dư chi
與黃聯芳語及海外事,輒有所感,走筆予之

Tác giả: Cao Bá Quát - 高伯适

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 23/04/2014 19:06

 

Nguyên tác

蕭蕭蓮幕一參軍,
吟到娶隅不忍聞。
萬里煙波猶作客,
三春風月剩逢君。
汎槎謾自談張使,
抉眼憑誰吊伍員。
我是中原舊人物,
西風回首淚紛紛。

Phiên âm

Tiêu tiêu liên mạc[1] nhất tham quân[2],
Ngâm đáo tu ngu[3] bất nhẫn văn.
Vạn lý yên ba do tác khách,
Tam xuân phong nguyệt thặng phùng quân.
Phiếm tra mạn tự đàm Trương sứ[4],
Quyết nhãn bằng thuỳ điếu Ngũ Viên[5].
Ngã thị Trung Nguyên cựu nhân vật[6],
Tây phong hồi thủ lệ phân phân.

Bản dịch của Hoàng Tạo

Quạnh hiu dưới trướng chức tham quân
Ngâm tiếng "tu ngu" ngán bội phần
Khói sóng quê người thân vạn dặm
Gió trăng tình bạn cảnh ba xuân
Dong bè những rắp làm Trương sứ
Khoét mắt ai người viếng Ngũ Viên
Ta cũng như người Trung Thổ cũ
Gió tây ngoảnh lại lệ đầm khăn
Hoàng Liên Phương là một thương nhân Hoa kiều có kho hàng ở Riau, Singapore, nhiều lần tiếp chuyện và làm thơ thù tạc cùng Cao Bá Quát nhân chuyến dương trình hiệu lực Cao Bá Quát đến vùng Hạ Châu.

[1] Nghĩa bóng chỉ nơi giữ việc văn thư trong các bộ, viện,...
[2] Chức giữ việc văn thư trong quân đội.
[3] Đời Tấn Hoàn Công, Hác Long làm chức tham quân, coi riêng các việc ở Nam Man, có vịnh rằng "Tu ngu dược thanh trì" (Tu ngu nhảy ao trong). Hoàn Công không hiểu nghĩa "tu ngu" là gì, Hác Long đáp "Người Nam Man gọi cá là tu ngu". Ở đây chỉ tiếng nước ngoài.
[4] Tức Trương Khiên đời Hán, cưỡi bè đi sứ nước Nhục Chi, dọc đường hai lần bị nước Hung Nô giam giữ, đến trên mười năm mới trốn về được. Nhờ chuyến đi này người Hán mới biết địa thế à tình hình các nước miền Tây Vực và ảnh hưởng của nhà Hán cũng lan rộng đến các miền đó.
[5] Ngũ Viên, tự Tử Tư, thời Chiến Quốc làm tướng giúp vua Ngô là Phù Sai bắt được vua nước Việt là Câu Tiễn đem về giam. Vua Việt dâng nàng Tây Thi, vua Ngô sai thả cho vua Việt về. Ngũ Viên can vua không nghe, lại nghe lời gièm pha đem Ngũ Viên chết đi. Khi lâm hình, Ngũ Viên có dặn lại rằng "Sau khi ta chết thì khoét mắt ta đem treo ở cửa thành để ta nhìn thấy quân Việt kéo vào nước Ngô". Về sau vua Việt thôn tính nước Ngô.
[6] Chỉ Trương Khiên và Ngũ Viên.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Cao Bá Quát » Dữ Hoàng Liên Phương ngữ cập hải ngoại sự, triếp hữu sở cảm, tẩu bút dư chi