19/04/2024 03:14Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi Hà Như vào 16/06/2010 20:50
Nguyên tác
悠悠親舍白雲飛,
回首天涯動所思。
千里家山雙眼斷,
百年母子一心悲。
沾襟自信鮫珠落,
戲彩誰娛鶴髮垂。
忠好古來難兩立,
此懷分付彼蒼知。
Phiên âm
Du du thân xá bạch vân phi,
Hồi thủ thiên nhai động sở tư.
Thiên lý gia san song nhãn đoạn,
Bách niên mẫu tử nhất tâm bi.
Triêm khâm tự tín giao châu[1] lạc,
Hí thái[2] thuỳ ngu hạc phát[3] thuỳ.
Trung hiếu cổ lai nan lưỡng lập,
Thử hoài phân phó bỉ thương tri.Dịch nghĩa
Cuồn cuộn mây trắng bay nơi nhà của cha mẹ,
Ở nơi chân trời nghoảnh lại, động lòng nhớ nhung.
Quê hương xa nghìn dặm không nhìn thấy được,
Tình mẹ con suốt trăm năm nặng lòng thương xót.
Vẫn tin là nước mắt của Giao nhân thấm ướt áo biến thành châu ngọc,
Ai là người mặc áo năm sắc, làm cho người tuổi hạc được vui vẻ,
Từ xưa đến nay, bề trung hiếu khó vẹn cả hai,
Tấm lòng này xin phó thác cho Trời xanh biết vậy.Bản dịch của Quách Tấn
Bời bời... giăng trắng bóng mây,
Ven trời phút động niềm tây... não nùng.
Dặm quê mắt nghẹn muôn trùng,
Tình con nghĩa mẹ một lòng thương đau.
Sụt sùi chờ lệ kết châu,
Tóc hoa ai kẻ múa màu áo xuân ?
Hiếu trung phần khó vẹn phần,
Xét soi tấc cỏ đền ân cao dầy.
[1] Nước mắt của giao nhân, giống người ở biển đuôi cá. Tương truyền họ lên buôn bán cùng người trên mặt đất, thành thân quen, tình cảm quyến luyến, lúc chia tay nước mắt biến thành hạt châu ngọc, để tỏ lòng tri ngộ. Câu này ý nói nước mắt nhớ thương cha mẹ của người con hiếu thảo sẽ có ngày biến thành châu ngọc.
[2] Vẻ rực rỡ để mua vui.
[3] Tóc người già trắng như lông chim hạc. Điển tích trong Nhị thập tứ hiếu: Lão Lai, người nước Sở, thờ cha mẹ rất có hiếu, tuổi đã già, nhưng ngày ngày vẫn mặc áo nhiều màu, nhảy múa như trẻ nhỏ để mua vui cho cha mẹ.