02/05/2024 13:30Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Tây Sơn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 04/06/2020 08:43
Nguyên tác
初度南攸到乂安，
風光一部一其官。
沙堤萬李朝宗海，
石保天重掛漢山。
地有公侯沙水秀，
天生毫桀斗星還，
梅程既首名香邑，
歷歷師無在澗端。
Phiên âm
Sơ độ nam du đáo Nghệ An,
Phong quang nhất bộ nhất kỳ quan.
Sa đê vạn lý triều tông hải,
Thạch bảo thiên trùng quải hán san.
Địa hữu công hầu sa thuỷ[1] tú,
Thiên sinh hào kiệt đấu tinh[2] hoàn,
Mai trình ký thủ danh hương ấp,
Lịch lịch sư vô tại giản đoan.Dịch nghĩa
Lần đầu vào nam đến Nghệ An,
Cảnh vật xung quanh, mỗi bước là mỗi kỳ quan.
Đê cát muôn dặm, hướng về biển cả,
Luỹ đá nghìn trùng, treo trên ngọn núi cao.
Đất có công hầu, vì “sa thuỷ” kỳ tú,
Trời sinh hào kiệt, bởi “tinh đẩu” bao quanh.
Đi trên đường mai, ghi lại ấp thôn danh tiếng,
Khuôn phép rành rành chép trong sử xanh.Bản dịch của Đào Phương Bình
Tiện chuyển vào nam qua xứ Nghệ,
Kỳ quan phong cảnh biết bao nhiêu.
Nghìn trùng luỹ dựng non cao ngất,
Muôn dặm đê chiều biển thẳm sâu.
Sơn thuỷ diệu kỳ sinh tuấn kiệt,
Đẩu tinh vây nhiễu sản công hầu.
Đường mai ghi lại nơi danh thắng,
Mẫu mực đưa vào sử đã lâu.
[1] Theo phép phong thuỷ thì “sa” là dải đất nổi lên, “thuỷ” là dòng nước chảy theo dải đất. Ý nói Nghệ An là đất phát công hầu vì nơi đó sa thuỷ kỳ tú.
[2] Phiếm chỉ các vì sao. Theo phép phong thuỷ thì núi non gò đồi và hải đảo đều được gọi là các vì tinh tú bầy trên mặt đất. Ý thơ nói Nghệ An là nơi có nhiều bậc anh hùng hào kiệt ra đời vì kiểu đất ở đó có các vì tinh tú bao quanh làm thành quý địa phát phúc.