24/04/2024 20:08Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 05/10/2005 13:45
Nguyên tác
防有鵲巢，
邛有旨苕。
誰侜予美，
心焉忉忉。
Phiên âm
Phòng hữu thước sào,
Cùng hữu chỉ đào (điều).
Thuỳ chu dư mỹ ?
Tâm yên đao đao.Dịch nghĩa
Trên bờ đê có ổ chim thước,
Trên cái gò có cây điều đẹp đẽ.
Ai lại phỉnh gạt người đẹp của ta ?
Khiến lòng ta ưu lo dàu dàu.Bản dịch của Tạ Quang Phát
Tổ chim thước ở bờ đê,
Trên gò đã mọc sum xuê cây điều.
Ai lừa người đẹp ta yêu ?
Lòng ta ủ dột trăm chiều lo âu.
Chú giải của Chu Hy:
Chương này thuộc hứng.
phòng: bờ đê, người ta xây lên để ngăn nước.
cùng: cái gò.
chỉ: đẹp.
điều (đọc đào cho hợp vận): cây điều nhiên, cọng như cây lao đậu mà nhỏ, lá giống như lá cây lật tê mà xanh, cọng và lá đều màu lục, có thể ăn sống được, như cây tiểu đậu, đậu hoắc.
chu: lừa dối, phỉnh gạt, như nói cuống (là lừa dối) ở thơ Quốc phong nước Trịnh, bài thứ 92.
dư mỹ: người đẹp của ta, chỉ người mình yêu dấu, tư thông.
đao đao: dáng buồn lo.
Đây là lời trai gái tư thông nhau, mà lo rầu cho kẻ chen vào tách lìa đôi lứa, cho nên nói rằng: trên bờ đê có ổ chim thước, trên gò có cây điều đẹp đẽ. Nay kẻ ấy là ai mà lại phỉnh gạt người đẹp của ta ưa thích, khiến ta lo ưu đến nỗi dàu dàu như vậy?