26/04/2024 12:18Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 26/03/2022 09:46
Nguyên tác
春色蒼蒼翠靄濃，
樓船曉趁彩霞紅。
千山草木雲煙外，
萬里貔貅號令中。
鎬上均歡周宴酺，
臺前遙起漢歌風。
藍山突屼同悠久，
萬古昭昭蓋世功。
Phiên âm
Xuân sắc thương thương Thuý Ái nùng,
Lâu thuyền hiểu sấn thái hà hồng.
Thiên sơn thảo mộc vân yên ngoại,
Vạn lý tỳ hưu hiệu lệnh trung.
Cảo[1] thượng quân hoan Chu yến bộ,
Đài tiền dao khởi Hán ca phong.
Lam Sơn[2] đột ngột đồng du cửu,
Vạn cổ chiêu chiêu cái thế công.Dịch nghĩa
Sắc xuân xanh xanh, hơi nước biếc nồng,
Buổi sớm thuyền lầu lướt nhanh giữa mây ráng đỏ rực.
Ngàn non cỏ cây phía ngoài khói mây,
Muôn dặm tướng sĩ đi trong hiệu lệnh.
Chốn Cảo Kinh cùng vui tiệc rượu nhà Chu,
Nơi lâu đài, xa vang tiếng ca triều Hán.
Núi Lam Sơn chót vót trường cửu cùng đất trời,
Võ công trùm đời muôn thuở ngời chói.Bản dịch của Phạm Thuý Lan
Xuân sắc xanh cùng hơi nước biếc,
Thuyền lâu lướt giữa ráng mây hồng.
Ngàn non mây khói ngoài cây cỏ,
Muôn dặm ba quân dưới lệnh rồng.
Bữa tiệc nhà Chu nơi điện Cảo,
Lời ca triều Hán chốn cung đông.
Lam Sơn trường cửu như trời đất,
Muôn thuở chói ngời nghiệp võ công.
Nguyên chú: “Hồng Đức nhị thập nhị niên” 洪德二十二年 (Năm Hồng Đức thứ 22 [1491]).
Thiên Vực là khúc sông Mã thuộc huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hoá.
[1] Kinh đô cũ của nhà Chu, ở đây tác giả mượn để chỉ Lam Sơn - đương thời được gọi là Lam Kinh, đồng thời ví triều Lê sánh ngang với các triều đại thịnh trị như nhà Chu, nhà Hán.
[2] Tên núi thuộc dãy Xuân Lam, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hoá, nơi phát tích của nhà Hậu Lê, mà mùa xuân hàng năm, tác giả thường về đó viếng mộ, tưởng nhớ công lao của tổ tiên. Còn gọi là Lam Kinh, khu di tích lịch sử đã được Nhà nước xếp hạng, nơi đây còn có lăng mộ 6 vị vua đầu tiên của nhà Lê, và lăng mộ của Hoàng hậu Ngô Thị Ngọc Giao, Nguyễn Thị Huyên, công chúa Thuỵ Hoa.