24/04/2024 09:59Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Hán
Đăng bởi Vanachi vào 14/07/2006 10:33
Nguyên tác
生年不滿百，
常懷千歲憂。
晝短苦夜長，
何不秉燭遊！
為樂當及時，
何能待來茲？
愚者愛惜費，
但為後世嗤。
仙人王子喬，
難可與等期。
Phiên âm
Sinh niên bất mãn bách,
Thường hoài thiên tuế ưu.
Trú đoản khổ dạ trường,
Hà bất bỉnh chúc du?
Vi lạc đương cập thời,
Hà năng đãi lai tư?
Ngu giả ái tích phí,
Đãn vi hậu thế si.
Tiên nhân Vương Tử Kiều[1],
Nan khả dữ đẳng kỳ.Dịch nghĩa
Đời người chẳng được trăm năm
Mà thường ôm mối lo nghìn thuở.
Ngày ngắn, buồn vì đêm lại dài,
Sao không cầm đuốc mà rong chơi?
Hành lạc nên kịp thời,
Việc gì phải đợi đến sang năm?
Kẻ ngu thường luyến tiếc,
Chỉ để kẻ hậu thế chê cười.
Người tiên Vương Tử Kiều,
Khó lòng cùng hò hẹn.Bản dịch của (Không rõ)
Đời người chẳng được trăm năm
Mắc chi ôm nỗi băn khoăn ngàn đời?
Thở than ngày ngắn đêm dài
Sao không cầm đuốc rong chơi kẻo hoài?
Khuyên ai vui sướng kịp thời,
Làm chi cứ phải đợi hoài năm sau.
Của tiền tiếc có được đâu,
Dại chi mà để đời sau chê cười.
Tử Kiều giờ đã xa xôi,
Khó lòng hò hẹn với người tiên xưa.
Bài này có gốc từ Tây môn hành thuộc Hán nhạc phủ. Cuối thời Đông Hán, xã hội loạn lạc, cuộc đời bấp bênh nên kẻ sĩ nẩy sinh tư tưởng yếm thế. Tuy tư tưởng có phần tiêu cực, nhưng ảnh hưởng khá đậm đối với đời sau.
[1] Theo Liệt tiên truyện, Vương Tử Kiều là thái tử của Chu Linh Vương, tên Tấn, tính thích thổi sáo, sau được đạo sĩ Phù Khâu công đưa lên núi Tung Sơn, thành tiên.