27/04/2024 04:13Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Vanachi vào 05/04/2007 15:06
Nguyên tác
旱甚冬前穀不收，
凄風今夏冷如秋。
墦間剩粥曾餐未，
甕底留醅肯醉無。
國運若為家運厄，
大人應作豕人呼。
莫嘆尋常饑餓甚，
時窮方是見真吾。
Phiên âm
Hạn thậm đông tiền cốc bất thu,
Thê phong kim hạ lãnh như thu.
Phiền gian thặng chúc[1] tằng xan vị,
Úng để lưu phôi khẳng tuý vô.
Quốc vận nhược vi gia vận ách,
Đại nhân ưng tác thỉ nhân hô.
Mạc thán tầm thường cơ ngã thậm,
Thì cùng phương thị kiến chân ngô.Dịch nghĩa
Vì đại hạn vụ đông trước nên mất mùa,
Vụ hạ này lại gió rét, lạnh như mùa thu.
Cháo thừa ở bãi tha ma đã từng ăn chưa?
Rượu còn lại ở đáy hũ có thèm uống không?
Ví phỏng vận nước cũng bị tai ách như vận nhà,
Thì những hạng “ông lớn” đều đáng gọi là “ông lợn” cả.
Đói kém chỉ là việc tầm thường, đừng nên than vãn lắm,
Chỉ đến lúc cùng mới thấy được cái bản sắc của ta.Bản dịch của Nguyễn Văn Tú
Mùa qua đại hạn còn đâu?
Chiêm này gió lạnh khác nào thu xưa!
Cháo thừa trốc mả ăn chưa?
Rượu thừa đáy hũ say sưa được nào?
Vận nhà vận nước ngang nhau,
“Ông lớn”, “ông lơn” chung vào một tên.
Đói no chớ vội than phiền,
Gieo neo mới thấy vẹn tuyền cái “ta”!
Rút từ Quế Sơn tam nguyên thi tập (A.3160).
[1] Dịp rằm tháng bảy có tục nấu cháo loãng đựng vào lá đa để nơi bãi tha ma hoặc ven đường để cúng cô hồn.