30/03/2024 06:03Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Mục đồng từ
牧童詞

Tác giả: Trương Tịch - 張籍

Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Trung Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 21/06/2014 15:45

 

Nguyên tác

遠牧牛,
繞村西南禾黍稠。
陂中飢烏啄牛背,
令我不得戲壟頭。
入陂草多牛散行,
白犢時向蘆中鳴。
隔堤吹葉應同佯,
還鼓長鞭三四聲:
牛牛食草莫相觸,
官家截爾頭上角!

Phiên âm

Viễn mục ngưu,
Nhiễu thôn tây nam hoà thử trù.
Pha trung cơ ô trác ngưu bối,
Linh ngã bất đắc hí lũng đầu.
Nhập pha thảo đa ngưu tán hành,
Bạch độc thì hướng lư trung minh.
Cách đê xuy diệp ưng đồng dương,
Hoàn cổ trường tiên tam tứ thanh:
“Ngưu ngưu thực thảo mạc tương xúc,
Quan gia tiệt nhĩ đầu thượng giác!”[1]

Dịch nghĩa

Hỡi trâu bị đi chăn xa,
Phía tây nam xóm có nhiều ruộng lúa.
Còn ra bờ đầm thì chim đói mổ lưng trâu,
Ta (phải đuổi chim) không lên gò chơi được.
Tới bờ đầm trâu tản ra ăn cỏ,
Nghé trắng lâu lâu cất tiếng kêu trong bụi lau.
Trẻ trên đê thổi kèn lá chơi với bạn thấy vậy,
Quay roi da dài như trống thúc, miệng doạ dăm ba câu:
“Trâu trâu hãy ăn cỏ, đứng húc nhau,
Kẻo nhà quan cắt sừng trên đầu tụi bay bây giờ!”

Bản dịch của Nguyễn Minh

Tây nam xóm có nhiều ruộng lúa
Không được ăn, nên phải đi xa
Bờ đầm chim đói la đà
Mổ trâu ta chẳng rảnh mà vui chơi
Tới bờ đầm trâu ngơi ăn cỏ
Nghé hung hăng háu đá kêu hoài
Bờ đê đang thổi kèn chơi
Trẻ chăn trâu quất ngọn roi doạ rằng:
“Ăn đi, chớ có húc xằng
Kẻo nhà quan cắt sừng phăng bây giờ”
[1] Hai câu cuối mượn chuyện cũ trong dã sử: Thát Bạt Huy là thứ sử Vạn Châu nước Bắc Nguỵ thời Nam Bắc triều. Khi cần mỡ sừng trâu để bôi trơn trục xe, y ra lệnh cho lính vào làng bắt trâu của dân cưa sừng sống mang về. Hành vi bạo ngược này còn được nhắc nhở đến đời Đường, thậm chí trẻ chăn trâu còn đem ra doạ mấy con nghé non háu húc nhau.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Trương Tịch » Mục đồng từ