19/04/2024 15:54Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Nguyễn Đông Ngạn vào 08/10/2010 21:51
Nguyên tác
回首龍城賸劫灰，
三朝宮觀暮笳哀。
秋風一水兼天去，
落日千山繞塞來。
橋上聞鵑知地氣，
草間射虎惜人才。
西湖不記當年事，
謾放蓮花照酒杯。
Phiên âm
Hồi thủ long thành[1] thặng kiếp hôi[2],
Tam triều[3] cung quán mộ già ai.
Thu phong nhất thuỷ kiêm thiên khứ,
Lạc nhật thiên sơn nhiễu tái lai.
Kiều thượng văn quyên[4] tri địa khí,
Thảo gian xạ hổ[5] tích nhân tài.
Tây hồ bất ký đương niên sự[6],
Mạn phóng liên hoa chiếu tửu bôi.Dịch nghĩa
Ngảnh lại Long Biên chỉ còn đống tro tàn,
Cung quán ba triều chiều chiều buồn nghe tiếng kèn thổi.
Gió thu, một dải nước cuốn vòm trời đi,
Bóng xế, nghìn ngọn núi dẫn cửa ải về.
Nghe quyên trên cầu biết khí đất biến chuyển,
Bắn hùm trong cỏ tiếc người tài lỡ vận.
Hồ Tây không ghi lại việc năm trước,
Còn trổ hoa sen ánh vào chén rượu.Bản dịch của Lê Thước
Hà Nội tro tàn khắp đó đây,
Ba triều cung quán rộn kèn Tây.
Gió thu một dải trời liền nước,
Ải tối ngàn trùng núi lẫn mây.
Nghe cuốc đầu cầu hay khí đổi,
Bắn hùm trong cỏ tiếc người tài.
Hồ Tây chẳng gợn hờn năm trước,
Lại trổ hoa sen rượu thắm mùi.
[1] Chỉ thành Long Biên, tức thành Hà Nội xưa.
[2] Theo truyền thuyết nhà Phật, mỗi khi thế giới bị tiêu diệt, thì có một trận lửa đốt thành tro tất cả, gọi là lửa kiếp.
[3] Ba triều đại, tức nà Lý, nhà Trần và nhà Hậu Lê.
[4] Trên cầu nghe tiếng cuốc. Thiệu Ung đời Tống đi dạo trên cầu Lạc Dương nghe đỗ quyên (cuốc) kêu, biết địa khí đã biến chuyển, dự đoán người phương Nam sẽ vào làm tể tướng.
[5] Bắn cọp. Lý Quảng đời Hán là một vị tướng giỏi, bị mất chức, đi bắn cọp để tiêu khiển.
[6] Chỉ sự kiện bi hài Thái sư Lê Văn Thịnh hoá hùm định hại vua Lý.