25/04/2024 04:22Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nam Tống, Kim
Đăng bởi tôn tiền tử vào 21/10/2018 10:14
Nguyên tác
片雲蹤跡任飄然，
南北東西共一天。
萬里山川悲故國，
十年風雪老窮邊。
名高冀北無全馬，
詩到西江別是禪。
頗憶米家書畫否，
夢魂應逐過江船。
Phiên âm
Phiến vân tung tích nhiệm phiêu nhiên,
Nam bắc đông tây cộng nhất thiên.
Vạn lý sơn xuyên bi cố quốc[1],
Thập niên phong tuyết lão cùng biên.
Danh cao[2] Ký Bắc vô toàn mã,
Thi đáo Tây Giang[3] biệt thị thiền[4].
Phả nghĩ Mễ gia[5] thư hoạ phủ,
Mộng hồn ưng trục quá giang thuyền[6].Dịch nghĩa
Tung tích đám mây mặc bay tự nhiên,
Năm bắc đông tây cùng mọt vòm trời.
Muôn dặm núi sông thương nước cũ,
Mười năm gió tuyết già ở miền cực biên.
Tên tuổi cao ở Ký Bắc không còn ngựa,
Thơ đến Tây Giang riêng một vẻ thiền.
Còn nhớ đến thư hoạ của họ Mễ không?
Hồn mộng nên đuổi theo thuyền qua sông.Bản dịch của Lê Xuân Khải
Dấu vết mây bay mặc tự nhiên
Đông tây nam bắc một trời liền
Non sông vạn dặm buồn quê cũ
Gió tuyết mười năm trải ải biên
Ký Bắc tên cao không có ngựa
Tây Giang thơ đến nét riêng thiền
Mễ Gia thư hoạ còn mô phỏng
Hồn mộng qua sông đuổi kịp thuyền
Bài này tuyển từ Trung Châu tập quyển 3. Ngô Ngạn Cao tức Ngô Kích 吳激.
[1] Chỉ Ngô Kích tuy đi sứ Kim bị giữ lại, cách xa vạn dặm, song vẫn nhớ Tống triều.
[2] Ca ngợi thơ văn Ngô Kích xuất chúng. Điển từ Hàn Dũ trong Tống Ôn xử sĩ Hà Dương quận tự: “Bá Nhạc nhất quá Ký Bắc chi dã, nhi mã quần toại không” (Bá Nhạc qua cánh đồng Ký Bắc, mà bầy ngựa hết sạch).
[3] Cũng như Giang Tây, chỉ Hoàng Đình Kiên đứng đầu phái thơ Giang Tây thời Tống.
[4] Chỉ phong cách thơ Giang Tây. Toàn câu nhằm ca ngợi Ngô Kích từng học thơ phái Giang Tây, đạt đến độ hay.
[5] Tức Mễ Phất, đại thư hoạ gia Bắc Tống, là nhạc phụ của Ngô Kích.
[6] Bài Hý tặng Mễ Nguyên Chương (tức Mễ Phất) có câu: “Thương giang tĩnh dạ hồng quán nguyệt, Định Thị Mễ Gia thư hoạ thuyền” (Trăng sông đêm vắng cầu vồng mọc, Hẳn đó thuyền thư hoạ Mễ Gia). Nhiệm Uyên chú rằng: Khoảng năm Sùng Ninh Tống Huy Tôn, Nguyên Chương làm phát vận Giang Hoài, treo biển trên thuyền đề “Mễ Gia thư hoạ thuyền”.