20/04/2024 00:59Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Bôrôđinô
Бородино

Tác giả: Mikhail Lermontov - Михаил Лермонтов

Nước: Nga
Đăng bởi hongha83 vào 06/02/2009 02:27

 

Nguyên tác

— Скажи-ка, дядя, ведь не даром
Москва, спалённая пожаром,
Французу отдана?
Ведь были ж схватки боевые,
Да, говорят, ещё какие!
Недаром помнит вся Россия
Про день Бородина!

— Да, были люди в наше время,
Не то, что нынешнее племя:
Богатыри — не вы!
Плохая им досталась доля:
Немногие вернулись с поля...
Не будь на то господня воля,
Не отдали б Москвы!

Мы долго молча отступали,
Досадно было, боя ждали,
Ворчали старики:
«Что ж мы? на зимние квартиры?
Не смеют, что ли, командиры
Чужие изорвать мундиры
О русские штыки?»

И вот нашли большое поле:
Есть разгуляться где на воле!
Построили редут.
У наших ушки на макушке!
Чуть утро осветило пушки
И леса синие верхушки —
Французы тут как тут.

Забил заряд я в пушку туго
И думал: угощу я друга!
Постой-ка, брат мусью!
Что тут хитрить, пожалуй к бою;
Уж мы пойдем ломить стеною,
Уж постоим мы головою
За родину свою!

Два дня мы были в перестрелке.
Что толку в этакой безделке?
Мы ждали третий день.
Повсюду стали слышны речи:
«Пора добраться до картечи!»
И вот на поле грозной сечи
Ночная пала тень.

Прилёг вздремнуть я у лафета,
И слышно было до рассвета,
Как ликовал француз.
Но тих был наш бивак открытый:
Кто кивер чистил весь избитый,
Кто штык точил, ворча сердито,
Кусая длинный ус.

И только небо засветилось,
Всё шумно вдруг зашевелилось,
Сверкнул за строем строй.
Полковник наш рождён был хватом:
Слуга царю, отец солдатам...
Да, жаль его: сражён булатом,
Он спит в земле сырой.

И молвил он, сверкнув очами:
«Ребята! не Москва ль за нами?
Умрёмте же под Москвой,
Как наши братья умирали!»
И умереть мы обещали,
И клятву верности сдержали
Мы в Бородинский бой.

Ну ж был денёк! Сквозь дым летучий
Французы двинулись, как тучи,
И все на наш редут.
Уланы с пёстрыми значками,
Драгуны с конскими хвостами,
Все промелькнули перед нами,
Все побывали тут.

Вам не видать таких сражений!..
Носились знамена, как тени,
В дыму огонь блестел,
Звучал булат, картечь визжала,
Рука бойцов колоть устала,
И ядрам пролетать мешала
Гора кровавых тел.

Изведал враг в тот день немало,
Что значит русский бой удалый,
Наш рукопашный бой!..
Земля тряслась — как наши груди,
Смешались в кучу кони, люди,
И залпы тысячи орудий
Слились в протяжный вой...

Вот смерклось. Были все готовы
Заутра бой затеять новый
И до конца стоять...
Вот затрещали барабаны —
И отступили бусурманы.
Тогда считать мы стали раны,
Товарищей считать.

Да, были люди в наше время,
Могучее, лихое племя:
Богатыри — не вы.
Плохая им досталась доля:
Немногие вернулись с поля.
Когда б на то не божья воля,
Не отдали б Москвы!

Bản dịch của Thuỳ Dương

- Bác nhỉ, đâu phải là vô ích
Matxcơva rực lửa ngày đêm
Để rơi vào tay Pháp?
Thì chúng đã có những keo đọ sức
Mà nghe đâu nào phải chuyện vừa
Dễ gì ngày Bôrôđinô
Cả nước Nga này đều ghi nhớ!

- Phải, những con người của thời ta đó
Có đâu như ở thời này
Dũng sĩ oai hùng - nào phải các chú mày!
Họ gánh chịu số phận đời nghiệt ngã
Chiến trận trở về mấy kẻ...
Nếu như chẳng phải mệnh trời
Thì Matxcơva nào họ chịu buông rơi

Ta lặng lẽ rút quân liên tiếp
Thèm được đánh, ruột gan ấm ức
Cánh bố già nuốt hận càu nhàu:
"Lính ta về rúc bếp hay sao?
Phải chăng quan trên không dám
Xé quân phục ngoại bang thành trăm manht
Trên đầu lưỡi lê Nga?"

Nhưng rồi một chiến trường rộng lớn hiện ra
Nơi đây vẫy vùng thoả chí
Bọn ta dựng công sự
Giỏng tai nghe ngóng binh tình!
Sớm mai trời vừa soi tỏ
Nòng thần công và ngọn rừng xanh
Quân Pháp đà lố nhố

Đạn thần công ta nhồi chặt nõ
Nghĩ thầm: thết bạn ta đây
Nào xin mời, anh bạn méc-xừ ơi!
Đòn chi nhau, cứ đường hoàng giáp trận
Đây sẽ dăng thành tiến đánh
Thề hy sinh đến giọt máu cuối cùng
Vì Tổ quốc quê hương!

Súng chọi súng hai ngày đối đáp
Trò dớ dẩn chẳng bõ bèn chi hết
Phải chờ đến sáng thứ ba
Khắp nơi nghe bàn tán nhỏ to
"Phải dùng đến đạn ria tiếp cận!"
Bãi chiến trường trận đụng đầu kinh khủng
Dần chìm sâu trong bóng đêm đen

Ta ngả lưng nghỉ trên bệ thần công
Và thâu đêm suốt sáng
Nghe lính Pháp tưng bừng sửa soạn
Phía ta công sự lặng thinh
Người sửa mũ ki-ve nhàu bẹp lấm lem
Kẻ tức giận càu nhàu nhai ria mép
Đem lưỡi lê mài sắc

Và khi trời vừa rạng tinh mơ
Bỗng ì ầm chuyển động gần xa
Từng cơ đội rùng rùng nối tiếp
Vị đại tá của bọn ta vốn dòng tuấn kiệt
Bầy tôi vua, cha của ba quân
Thương ôi, ngang một đường gươm
Ngài ngã xuống, ngủ yên trong đất lạnh

Mắt sáng ngời, lời còn sang sảng"
"Sau lưng há không phải Matxcơva?
Thì anh em hãy chết trước thành đô
Như những người anh em xưa đã chết!"
Và chúng tôi thề liều thân chẳng tiếc
Và trung thành giữ trọn lời thề
Tiến trận Bôrôđinô

Ôi mới thật là một ngày đáng nhớ
Quân Pháp như mây đen cuộn gió
Cứ theo nhau ùn đến pháo ta
Lính U-lan quân hiệu rườm rà
Binh sĩ Đra-gun tung đôi ngựa
Cứ loang loáng nhưi đèn cù vây bủa
Cứ ùn ùn lũ lượt kéo qua

Các chú mày đâu còn thấy cảnh kia!...
Quân kỳ bay rợp trời rợp đất
Lửa nhấp nhoáng trong khói tuôn mù mịt
Xoang xoảng gươm khua, đại bác rít gầm
Tay rã rời đâm chém dọc ngang
Và thây đổ máu me xây thành núi
Đạn thần công không bay đi nổi

Giặc hiểu ra bữa ấy khá nhiều
Người lính Nga xung trận ra sao?
Trận giáp chiến Nga nấy nay chưa biết!
Đất rung lên tựa như lồng ngực
Ngựa, người, hỗn độn tơi bời
Thần công như sấm dậy long trời
Hàng ngàn khẩu cùng nhau phát hoả...

Thế rồi tối dần. Sẵn sàng tất cả
Lại bắt đầu một trận mới ngày mai
Và nhất thiết không lùi...
Vừa hay rền trống lệnh
Lũ tà đạo thu quân hồi tướng
Bấy giờ ta mới đếm vết thương
Kiểm lại xem ai mất ai còn

Phải, những con người của thời ta đó
Hiên ngang và dũng cường thay!
Dũng sĩ oai hùng - nào phải các chú mày!
Họ gánh chịu số phận đời nghiệt ngã
Chiến trận trở về mấy kẻ...
Nếu chẳng là ý thượng đế Chúa trời
Thì Matxcơva nào họ chịu buông rơi!
1837

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Mikhail Lermontov » Bôrôđinô