16/04/2024 15:17Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 29/09/2005 21:39
Nguyên tác
出自北門，
憂心殷殷。
終窶且貧，
莫知我艱。
已焉哉！
天實為之，
謂之何哉！
Phiên âm
Xuất tự bắc mân (môn),
Ưu tâm ân ân.
Chung cụ thả bần.
Mạc tri ngã cân (gian).
Dĩ yên ti (tai) ?
Thiên thực vi chi.
Vị chi hà ti (tai) ?Dịch nghĩa
Đi ra từ cửa bắc,
Lòng buồn ảo não.
Rốt cuộc đã nghèo lại khó
Không ai biết nỗi gian nan của ta.
Đã đành vậy thôi!
Trời thật đã làm như thế,
Thì còn nói làm sao nữa đặng ?Bản dịch của Tạ Quang Phát
Ta từ cửa bắc đi ra,
Lòng buồn ảo não xót xa muôn vàn.
Suốt đời khốn khó bần hàn,
Không ai biết nỗi gian nan ngậm ngùi.
Đã đành như thế vậy thôi.
Thật vì cảnh ấy do trời làm ra
Nói làm sao nữa được mà!
Chú giải của Chu Hy:
Chương này thuộc tỷ.
bắc môn: cửa bắc, quay lưng lại dương, hướng mặt về âm, ngược với ánh sáng, hướng về bóng tối.
ân ân: buồn.
cụ: không có gì để cung ứng về nghi lễ.
Người hiền tài nước Vệ ở vào thời loạn, phải thờ hôn quân, vì bất đắc chí cho nên đi ra cửa bắc mà mô tả việc ấy để tự ví với mình, và lại than thở sự nghèo khó mà người ta không biết đến, rồi đổ về cho trời vậy.