19/03/2024 10:35Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tàn diệp
殘葉

Tác giả: Lý Cấu - 李覯

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Bắc Tống, Liêu
Đăng bởi tôn tiền tử vào 06/09/2018 20:20

 

Nguyên tác

一樹摧殘幾片存,
欄邊為汝最傷神。
休翻雨滴寒鳴夜,
曾抱花枝暖過春。
與影有情唯日月,
遇紅無禮是泥塵。
上陽宮女多詩思,
莫寄人間取次人。

Phiên âm

Nhất thu tồi tàn kỷ phiến tồn,
Lan biên vị nhữ tối thương thần.
Hưu phiên vũ trích hàn minh dạ,
Tằng bão hoa chi noãn quá xuân.
Dữ ảnh hữu tình duy nhật nguyệt,
Ngộ hồng vô lễ thị nê trần.
Thượng Dương[1] cung nữ đa thi tứ,
Mạc ký nhân gian thủ thứ nhân.

Dịch nghĩa

Cả cây tàn hết chỉ còn lại mấy lá
Đứng bên lan can vì ngươi mà cứ bần thần
Không rơi bởi những giọt nước mưa đêm lạnh
Từng ôm hoa, cành qua mùa xuân ấm
Riêng mặt trời mặt trăng có tình với bóng của lá
Đất bùn vô lễ khi lá màu đỏ rơi xuống
Cung nữ ở Thượng Dương có nhiều tứ thơ
Đừng gửi ra ngoài lấy kẻ lông bông

Bản dịch của Lê Xuân Khải

Mấy lá còn thôi thảy rụng tàn
Bên hiên vì đấy cứ bần thần
Không rơi giọt nước mưa đêm lạnh
Từng ấp hoa cành nắng tháng xuân
Với bóng có tình hai nhật nguyệt
Gặp hồng vô lễ đám tro bùn
Thượng Dương cung nữ hồn thơ sẵn
Đừng gửi ra ngoài lấy thứ nhân
Bài này tuyển từ Hu Giang tập quyển 37, bản Tứ khố toàn thư. Đây là bài thơ vinh vật, lấy đề là tàn diệp, gửi gắm trước vật cảnh đổi rời, cảm khái về chìm nổi nhân sự của tác giả. Trước nay thi sĩ tả hoa rơi có nhiều, vịnh lá úa thì rất ít. Song “Buồn thu lá rụng, vui hoa nở xuân sang” nhà thơ với trái tim mẫn cảm, vật nào mà không gửi được ý, tình?

[1] Tên cung nhà Đường. Vào thời Vãn Đường có một cung nữ biết làm thơ. Thâm cung vắng vẻ, đề thơ vào lá đỏ, lá theo ngự câu chảy ra ngoài, sau cũng thành một nhân duyên.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Lý Cấu » Tàn diệp