25/04/2024 05:50Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 01/05/2022 08:41
Nguyên tác
隨使登程萬里遙，
陽春發律凍初消。
迢迢道路清風過，
每每原田秀草夭。
州縣猶遺傳古號，
江山有異屬新朝。
此身已出風埃路，
放著塵衣渡野橋。
Phiên âm
Tuỳ sứ đăng trình vạn lý diêu (dao),
Dương xuân phát luật[1] đống sơ tiêu.
Thiều thiều đạo lộ thanh phong quá,
Mỗi mỗi nguyên điền tú thảo yêu.
Châu huyện do di truyền cổ hiệu[2],
Giang sơn hữu dị thuộc tân triều[3].
Thử thân dĩ xuất phong ai lộ,
Phóng trước trần y độ dã kiều.Dịch nghĩa
Theo sứ lên đường, xa xôi muôn dặm
Khí dương xuân nảy ra trong ống luật băng giá mới tan
Đường đất thăm thẳm, gió mát thổi qua
Đồng ruộng tốt tươi, cỏ non mơn mởn
Các châu huyện còn sót lại truyền niên hiệu xưa
Khắp non sông đã đổi khác, thuộc về triều đại mới
Thân này đã bước ra ngoài con đường gió bụi
Trút bỏ chiếc áo trần tục vượt qua cầu.Bản dịch của Nguyễn Hữu Thăng
Xa xôi muôn dặm, sứ lên đường
Băng giá tan rồi ngợp khí dương
Thăm thẳm chặng dài, lồng lộng gió
Mượt mà cỏ biếc, bạt ngàn nương
Huyện châu còn chốn lưu niên hiệu
Xã tắc thay triều đổi đế vương
Gió bụi đã qua, chân mạnh bước
Qua cầu áo cũ chẳng còn thương.
[1] Nảy ra trong ống luật. Luật là một loại dụng cụ để đo thời tiết của thời xưa, làm bằng ống trúc, có mười hai lỗ, sáu lỗ thuộc dương, ứng với sáu tháng dương; sáu lỗ thuộc âm, ứng với sáu tháng âm. Cách chiêm nghiệm khí hậu xưa: lấy tro màng cây sậy đặt lên các lỗ, đến khí hậu nào thì tro ở lỗ ấy bay đi. Mùa xuân tháng giêng thuộc tháng dương thứ ba; khi lỗ thứ ba trên ống luật tro bay đi, là báo hiệu tháng tam dương đã đến.
[2] Niên hiệu xưa, chỉ niên hiệu của nhà Lê.
[3] Triều đại mới, chỉ nhà Tây Sơn.