26/04/2024 13:54Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Nước: Pháp
Đăng bởi Vanachi vào 14/07/2006 06:06
Nguyên tác
Tes yeux sont si profonds qu’en me penchant pour boire
J’ai vu tous les soleils y venir se mirer
S’y jeter à mourir tous les désespérés
Tes yeux sont si profonds que j’y perds la mémoire
À l’ombre des oiseaux c’est l’océan troublé
Puis le beau temps soudain se lève et tes yeux changent
L’été taille la nue au tablier des anges
Le ciel n’est jamais bleu comme il l’est sur les blés
Les vents chassent en vain les chagrins de l’azur
Tes yeux plus clairs que lui lorsqu’une larme y luit
Tes yeux rendent jaloux le ciel d’après la pluie
Le verre n’est jamais si bleu qu’à sa brisure
Mère des Sept douleurs[1] ô lumière mouillée
Sept glaives ont percé le prisme des couleurs
Le jour est plus poignant qui point entre les pleurs
L’iris troué de noir plus bleu d’être endeuillé
Tes yeux dans le malheur ouvrent la double brèche
Par où se reproduit le miracle des Rois
Lorsque le coeur battant ils virent tous les trois
Le manteau de Marie accroché dans la crèche
Une bouche suffit au mois de Mai[2] des mots
Pour toutes les chansons et pour tous les hélas
Trop peu d’un firmament pour des millions d’astres
Il leur fallait tes yeux et leurs secrets gémeaux
L’enfant accaparé par les belles images
Écarquille les siens moins démesurément
Quand tu fais les grands yeux je ne sais si tu mens
On dirait que l’averse ouvre des fleurs sauvages
Cachent-ils des éclairs dans cette lavande[3] où
Des insectes défont leurs amours violentes
Je suis pris au filet des étoiles filantes
Comme un marin qui meurt en mer en plein mois d’août
J’ai retiré ce radium de la pechblende
Et j’ai brûlé mes doigts à ce feu défendu
Ô paradis cent fois retrouvé reperdu
Tes yeux sont mon Pérou ma Golconde mes Indes
Il advint qu’un beau soir l’univers se brisa
Sur des récifs que les naufrageurs enflammèrent
Moi je voyais briller au-dessus de la mer
Les yeux d’Elsa les yeux d’Elsa les yeux d’Elsa.Bản dịch của Vương Hải Đà
Mắt em sâu anh nghiêng mình uống cạn
Ánh dương hồng rực rỡ sáng gương soi
Trong giếng mắt trầm thân người tuyệt vọng
Sững sờ tôi trí nhớ bỗng xa rời
Dưới bóng chim trùng dương đang dậy sóng
Trời xinh tươi cho mắt ngọc thay màu
Áo thiên thần hạ thêu làn mây nổi
Trời đâu xanh hơn lúa mạch đồng sâu
Gió vô vọng đuổi tan sầu xanh biếc
Mắt em trong cho giọt lệ sáng ngời
Cơn mưa tạnh trời ghen đôi mắt ngọc
Màu xanh hơn lúc kiếng vỡ tan rồi
Ánh mờ sương Mẹ tang thương bảy nỗi
Bảy nhát gươm đâm thủng kính muôn màu
Dòng lệ chảy từng ngày đang thống khổ
Tái xanh hơn tang tóc phủ đời đau
Xuyên lỗ vách mắt buồn đau mở rộng
Phép diệu huyền vua chúa tái sinh sao
Trái tim đập nhịp ba cùng chuyển hướng
Phía áo choàng trong máng cỏ treo cao
Chữ tháng Năm thốt ra từ môi miệng
Cho tình ca và tiếng thở than ư
Nhưng quá ít cho trời muôn tinh tú
Lẽ sao dành cho đôi mắt suy tư
Hình ảnh đẹp sững sờ em bé nhỏ
Mở mắt to nhưng chẳng được là bao
Mắt mở rộng nhìn anh, em có dối ?
Biết hoa kia thắm nở dưới mưa rào
Cỏ hương nào ẩn mình tia chớp sáng
Những côn trùng huỷ hoại cuộc tình nhau
Anh bối rối giữa ngàn sao giăng mắc
Như biển kia thủy thủ đắm chìm sâu
Chất radium anh lấy từ quặng mỏ
Lửa huyền hư cháy bỏng ngón tay anh
Ôi thiên đường đến nơi rồi đánh mất
Vũ trụ anh là đôi mắt em xanh
Rồi một đêm nổ tung toàn vũ trụ
Kẻ đắm tàu cháy giữa đá ngầm xa
Anh vẫn thấy sáng bừng trên biển cả
Mắt Elsa, đôi mắt đẹp Elsa!
1942
Elsa Triolet (1896-1970) tên khai sinh là Ella Kagan, bút danh Laurent Daniel, là một văn sĩ Pháp gốc Do Thái. Bà là nữ nhà văn đầu tiên được giải Goncourt (năm 1944). Bà lấy chồng là một sĩ quan kỵ binh Pháp có tên Andrew Triolet. Được 2 năm, họ ly dị. Năm 1928, bà gặp Aragon và họ trở thành người yêu của nhau. Năm 1939, hai người làm đám cưới và chung sống đến mãn đời. Bà là nguồn cảm hứng để Aragon viết rất nhiều bài thơ tình nổi tiếng.
[1] Theo sự tích của Công giáo, đó là Bảy nỗi đau của Đức Mẹ. Bởi vậy, Mẹ của bảy nỗi đau còn có nghĩa là Đức mẹ sầu bi hay Đức mẹ sảy sự.
[2] Ở đây là tháng dâng hoa kính Đức Mẹ của người Công giáo.
[3] Tên một loài cây ngắn có hoa hình thùng, mùi thơm ngọt và lâu. Người dân Pháp trồng để lấy tinh dầu. Nước oải hương là loại nước cất, có mùi thơm cây oải hương. Câu “Tia sáng ẩn trong oải hương lấp lánh”, có thể hiểu là tia sáng ẩn chiếu trong nước oải hương (ngầm chỉ tia sáng ánh mắt).