Vấn nguyệt

(Theo Quốc văn tùng ký)

Khảo dị:

- Bản Xuân Hương thi sao

Vịnh vấn nguyệt

Mấy vạn trăm năm vẫn hãy còn,
Cớ sao khi khuyết lại khi tròn?
Nuôi chàng Ngọc Thố đà bao tuổi,
Giấu ả Hằng Nga đã mấy con.
Đêm thẳm cớ chi soi gác tía,
Ngày xanh sao lại thẹn vòng tròn.
Năm canh thơ thẩn chờ ai đó,
Hay có tình riêng mấy nước non?

- Bản Xuân Hương thi vịnh

Mấy vạn năm nay vẫn hãy còn,
Cớ sao khi khuyết lại khi tròn?
Hỏi con Ngọc Thố đà bao tuổi,
Chớ gái Hằng Nga được mấy con.
Đêm vắng cớ chi soi gác tía,
Ngày chầy sao thẹn mấy vầng son.
Năm canh thơ thẩn chờ ai đó,
Hay có tình riêng mấy nước non?

- Bản Nghi Xuân Uy Viễn Nguyễn gia thế phả chép bài này của Nguyễn Công Trứ, với lời như sau:

Mấy vạn ngàn năm vẫn hãy còn,
Cớ sao khi khuyết lại khi tròn?
Kia muông ngọc thỏ bao nhiêu tuổi,
Nọ ả Hằng Nga đã mấy con?
Chập tối cớ chi dòm gác tía,
Ban ngày sao thẹn với vừng son.
Ba mư­ơi mồng một đi đâu vắng,
Hay có tình riêng với nước non?

Nguồn:
1. Kiều Thu Hoạch, Thơ nôm Hồ Xuân Hương, NXB Văn học, 2008
2. Nguyễn Thị Lâm, “Thêm ba bài thơ Nôm của Nguyễn Công Trứ”, Tạp chí Hán Nôm, số 4 (107), 2011
[1] Theo thần thoại Trung Quốc, trên mặt trăng có con thỏ trắng giã thuốc, do đó dân gian mượn hình ảnh Bạch Thố hoặc Ngọc Thố để chỉ mặt trăng.