20/04/2024 01:04Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 27/09/2008 07:53
Nguyên tác
禾稻離離草樹秋，
田家三五曲江流。
耳生黍黑聲偏細，
雨足苔黃滑未收。
破塊寒催畦畔雁，
霑坭淨洗隴頭牛。
攜壺擬慶豐年澤，
簑笠農夫訪酒舟。
Phiên âm
Hoà đạo ly ly thảo thụ thu,
Điền gia tam ngũ khúc giang lưu.
Nhĩ sinh[1] thử hắc thanh thiên tế,
Vũ túc đài hoàng hoạt vị thu.
Phá khối[2] hàn thôi huề bạn nhạn,
Triêm nê tịnh tẩy lũng đầu ngưu.
Huề hồ nghĩ khánh phong niên trạch,
Thoa lạp nông phu phóng tửu chu.Dịch nghĩa
Cỏ cây hiu hắt, đồng lúa bời bời,
Bên dải sông quanh co, có năm ba nhà làm ruộng.
Tiếng mưa nhè nhẹ, lúa nếp đen lại nảy mầm non,
Giọt mưa đầm đìa, lớp rêu vàng còn đương ướt mặt.
Nhạn nấp bờ ruộng, có mưa khối đất vỡ, bị rét bay lên,
Trâu nằm đầu ghềnh, gặp mưa bùn lấm trút, trơn tru như tắm.
Quảy bầu, muốn ăn mừng điềm được mùa,
Mấy bác làm ruộng đội nón khoác áo tơi tìm đến thuyền bán rượu.Bản dịch của Huỳnh Minh Đức
Cỏ cây hiu hắt, lúa đòng đòng,
Đây đó dăm nhà dọc bến sông.
Mưa nhẹ, lúa đen chừng nảy nhánh,
Mưa dầm, rong ướt, độ vàng đồng.
Nhạn nấp vỡ đê, tràn tung cánh,
Trâu nằm ghềnh ướt, ngập cánh đồng.
Được mùa ta quảy theo bầu rượu,
Áo nón rượu ghe mấy bác nông.
[1] Thông thiên hiểu mục Chiêm nghiệm về ngũ vũ (5 ngày tý trong 4 mùa có mưa) có chép: “Thu giáp tý nhật vũ, hoà sinh lưỡng nhĩ” (Ngày Giáp Tý mùa thu có mưa, lúa đẻ thêm hai tai - hai mầm hay hai nhánh).
[2] Sách Bác vật chí chép: “Hữu vũ, nhạn tại huề bạn phá khối phi nhi” (Chim nhạn nấp ở bờ ruộng, hễ có mưa, vỡ khối đất là bay lên).