26/04/2024 07:35Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 04/08/2015 07:13
Nguyên tác
獵客張兔罝，
不能挂龍虎。
所以青雲人，
高歌在岩戶。
韓生信英彥，
裴子含清真。
孔侯復秀出，
俱與雲霞親。
峻節凌遠松，
同衾臥盤石。
斧冰漱寒泉，
三子傳二屐。
時時或乘興，
往往雲無心。
出山揖牧伯，
長嘯輕衣簪。
昨宵夢裏還，
雲弄竹溪月。
今晨魯東門，
帳飲與君別。
雪崖滑去馬，
蘿徑迷歸人。
相思若煙草，
歷亂無終春。
Phiên âm
Lạp khách trương thố ta,
Bất năng quải long hổ.
Sở dĩ thanh vân nhân,
Cao ca tại nham hộ.
Hàn sinh tín anh ngạn,
Bùi tử hàm thanh chân.
Khổng hầu phục tú xuất,
Câu dữ vân hà thân.
Tuấn tiết lăng viễn tùng,
Đồng khâm ngoạ bàn thạch.
Phủ băng sấu hàn tuyền,
Tam tử truyền nhị kịch.
Thời thời hoặc thừa hứng,
Vãng vãng vân vô tâm.
Xuất sơn ấp mục bá[1],
Trường khiếu khinh y trâm.
Tạc tiêu mộng lý hoàn,
Vân lộng Trúc Khê[2] nguyệt.
Kim thần Lỗ[3] đông môn,
Trướng ẩm dữ quân biệt.
Tuyết nhai hoạt khứ mã,
La kính mê quy nhân.
Tương tư nhược yên thảo,
Lịch loạn vô chung xuân.Dịch nghĩa
Khách giăng lưới nhỏ săn thỏ,
Làm sao bắt treo được rồng cọp.
Cho nên các người ẩn cư trên núi cao gần mây xanh,
Cất cao tiếng hát trong hang đá.
Bác Hàn giỏi đẹp hơn người,
Bác Bùi lòng dạ trong sạch thực thà.
Quan bác họ Khổng từ quan đẹp,
Tất cả đều rời bỏ nhà coi mây nổi và ráng trời làm bạn.
Khí tiết cao vượt cây thông đằng xa,
Đắp cùng chăn khi nằm trên đá phẳng.
Dùng búa phá băng trên mặt suối để giặt giũ,
Ba người dùng chung hai đôi guốc gỗ.
Lâu lâu hay khi có hứng thú,
Cũng đi chỗ nọ chỗ kia như mây trôi không chủ đích.
Xuống núi gặp quan chức địa phương cũng vái lạy,
Nói coi nhẹ áo chầu và trâm cài tóc dài dài.
Đêm qua khi tỉnh mộng,
Còn nhớ ngồi ở Trúc Khê ngắm mây đùa rỡn với trăng.
Sáng nay ở cửa đông Lỗ quận,
Uống trong trướng để từ biệt các ông.
Đường phủ tuyết làm chân ngựa trơn trợt,
Hoa nữ la bên vệ đường làm mê lòng khách trở về.
Lòng nhớ các ông cũng như cỏ và sương khói,
Rộng khắp và rối loạn không hết vẻ xuân.Bản dịch của Nguyễn Minh
Khách bủa lưới giăng thỏ thế này,
Làm sao bắt được cọp rồng đây!
Cho nên người ẩn cư mây núi,
Cao hát trong hang đá cảm hoài.
Đây bác Bùi chân thành khiết sạch,
Này ông Hàn giỏi đẹp hơn người.
Và ngài Khổng cũng từ quan tốt,
Đều bạn cùng mây nổi, ráng trôi.
Khí tiết vượt cây tùng chốn ấy,
Chung chăn trên đá ngủ bao hồi.
Phá băng mặt suối giặt quần áo,
Guốc mộc hai đôi ba đứa xài.
Vài lúc hay khi cùng hứng thú,
Rong chơi đây đó tựa mây trời.
Xuống non gặp chức quan cùng vái,
Tuy vẫn khinh triều phục đấy thôi.
Đêm trước khi ta vừa tỉnh mộng,
Thấy mây giỡn nguyệt Trúc Khê vời.
Sáng nay đang ở cửa Đông Lỗ,
Nâng chén giã từ giữa trướng đây.
Lối phủ tuyết, chân ngựa trợt trơn,
Nữ la mê hoặc khách lên đường.
Nhớ nhau tựa khói sương hoa cỏ,
Bát ngát dường xuân vẫn chửa tàn.
Theo Cựu Đường thư, Khổng Sào Phủ người Ký Châu, sớm học văn sử, lúc còn trẻ đã cùng Hàn Chuẩn, Bùi Chính, Lý Bạch, Trương Thúc Minh và Đào Miện ẩn cư trên núi Tồ Lai, được người đời gọi là nhóm Trúc Khê lục dật. Tác giả Lý Bạch viết bài này nhân khi giã từ đời ẩn cư, được Hàn, Bùi và Khổng cùng đưa về tới nhà ông tại Lỗ quận (cũng trong tỉnh Sơn Đông). Nên có bài tiễn ba bạn về núi.
[1] Quan chức cai trị dân địa phương.
[2] Tên đất trên núi Tồ Lai (một ngọn của rặng Thái Sơn) trong tỉnh Sơn Đông, là nơi nhóm sáu người ẩn cư.
[3] Tên nước cũ thời Xuân Thu, nơi gia đình tác giả trú ngụ. Đất này trước niên hiệu Thiên Bảo còn gọi là Khúc Phụ.