23/04/2024 20:49Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trần
Đăng bởi Vanachi vào 21/04/2006 16:42
Nguyên tác
村醪酌罷自談詩，
欲把幽懷更向誰？
荒徑人行秋色少，
故園雨勒菊花遲。
龍山後會知何日？
彭澤歸心最此時。
萬事悠悠拚一醉，
了知身到鳳凰池。
Phiên âm
Thôn lao chước bãi tự đàm thi,
Dục bả u hoài[1] cánh hướng thuỳ?
Hoang kính nhân hành thu sắc thiếu,
Cố viên vũ lặc cúc hoa trì.
Long Sơn[2] hậu hội tri hà nhật?
Bành Trạch[3] quy tâm tối thử thì.
Vạn sự du du phiên nhất tuý,
Liễu tri thân đáo phụng hoàng trì.Dịch nghĩa
Rượu quê rót cạn, một mình ngân thơ,
Muốn giãi nổi lòng sâu kín, biết nói cùng ai?
Trên lối đi hoang rậm, sắc thu đã phai,
Trong vườn cũ ít mưa, hoa cúc nở muộn.
Sau cuộc họp Long Sơn, biết ngày nào nữa?
Lòng về Bành Trạch, chính lúc này đây!
Muôn việc triền miên, dành một cuộc say,
Mới biết thân này đã đến ao Phượng Hoàng!Bản dịch của Hoàng Khôi
Rượu xong tiệc bãi đến ngâm thơ
Thổ lộ cùng ai dạ thẫn thờ
Đường hẻm thu sang người vắng bóng
Vườn xưa mưa bụi cúc còn tơ
Long sơn trở lại hằng mong mỏi
Bành Trạch ngày về luống đợi chờ
Muôn việc rượu vào là hết nhớ
Phụng hoàng bơi lội chỉ hay mơ
[1] Có bản chép là “hung hoài” 胸懷.
[2] Theo Thái Bá Tân, là tên núi ở tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. Nhân ngày tết Trùng Dương, Mạnh Gia đến dự tiệc ở đấy, say rượu với bạn bè.
[3] Nơi Đào Tiềm năm khoảng 40 tuổi, vì nhà nghèo mà còn phải nuôi mẹ già, vợ con, nên ông ra làm huyện lệnh Bành Trạch (vì thế ông còn được gọi là Đào Bành Trạch). Được hơn 80 ngày, đúng lúc cuối năm quận phái viên đốc bưu đến huyện, nha lại khuyên Đào Tiềm chỉnh đốn y phục ra đón. Ông than rằng: “Ngã khởi năng vị ngũ đấu mễ chiết yêu quyển quyển sự hương lý tiểu nhân đa” (Ta lại có thể vì năm đấu gạo mà phải chịu còng lưng, vòng tay thờ bọn tiểu nhân nơi thôn xóm ấy ru!). Ngay hôm ấy ông viết bài Quy khứ lai từ (Bài từ về đi thôi), rồi trả ấn bỏ quan mà về.