28/04/2024 06:31Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Tây Sơn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 03/10/2014 03:25
Song thọ làu làu vẻ Vụ tinh[1],
Chén hà ba[2] gấm tiệc Lai đình[3].
Vầy xuân sau trước đào đơm trái,
Thơm nức ngoài trong quế rợp cành.
Bến tảo[4] chút chưa lòng hiếu kính,
Thơ nga[5] đôi nặng chữ sinh thành.
Trong bình mông cả[6] chi dâng thảo,
Riêng mượn non Hồng[7] chúc thọ canh[8].
Đây hiện là bài thơ duy nhất được tìm thấy của tác giả, được chép trong cuốn Nguyễn thị gia tàng của dòng họ Nguyễn ở Trường Lưu (Hà Tĩnh). Bà viết bài thơ này để mừng thọ mẹ là Nguyễn Huy Oánh khi 70 tuổi. Cuốn Nguyễn thị gia tàng do Nguyễn Huy Vinh (1768-1818), con trai bà Nguyễn Thị Bành soạn. Nguyễn Huy Vinh hay chữ, nhưng sinh không gặp thời, nên lên ẩn ở núi Trung Sơn. Ông soạn cuốn Nguyễn thị gia tàng vào đầu thế kỷ XIX.
[1] Sao Vụ Nữ. Người xưa thường ví sao Vụ Nữ với người đàn bà.
[2] Hoa, bông hoa.
[3] Tiệc ở sân Lai. Theo Hiếu tử truyện, Lai Tử người đời Xuân Thu nổi tiếng là người con có hiếu, đã 70 tuổi vẫn còn giả chơi trò trẻ con, mặc áo năm sắc sặc sỡ nhảy múa trước sân rồi giả vờ ngã làm cho cha mẹ vui.
[4] Bến rau tảo, chỉ người phụ nữ hiền thục đảm đang.
[5] Bài thơ Tinh tinh giả nga trong phần Tiểu nhã (Kinh thi), nội dung nói về yến tiệc tân khách. Ở đây chỉ việc làm thơ trong tiệc mừng thọ mẹ.
[6] Bình là màn che xung quanh; mông là màn che bên trên. “Bình mông cả” chỉ bầu trời ban đêm.
[7] Núi Hồng Lĩnh ở Hà Tĩnh.
[8] Niên.