25/04/2024 08:03Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi Trần Đông Phong vào 16/08/2014 22:29
Nguyên tác
青燈黃卷業精勤，
詞麗光華格調新。
氣骨孤高冬野客，
襟懹瑩潔北窗人。
壇森旗鼓詩中伯，
紙落雲煙筆下神。
晝永西軒清夢熟，
池塘叩色一般春。
Phiên âm
Thanh đăng hoàng quyển nghiệp tinh cần,
Từ lệ quang hoa cách điệu tân.
Khí cốt cô cao Đông Dã[1] khách,
Khâm hoài oánh khiết Bắc song[2] nhân.
Đàn sâm kỳ cổ thi trung bá,
Chỉ lạc vân yên bút hạ thần.
Trú vĩnh tây hiên thanh mộng thục,
Trì đường khấu sắc nhất ban xuân.Dịch nghĩa
Người văn nhân thường thắp đèn khuya để đọc sách, nghề đã tinh lại chuyên cần,
Lời văn lộng lẫy, sáng sủa, đẹp, nhiều nét mới mẻ.
Khí phách, cốt cách cao mà cô độc như Đông Dã,
Tấm lòng trong sáng, tinh khiết như bài “Bắc song tam hữu”.
Trên thi đàn rợp bóng cờ, tiếng trống, là người đứng đầu,
Bút viết xuống giấy như mây mờ, khói toả, thực là có thần.
Suốt ngày ở mái hiên phía tây miên man trong giấc mơ thanh cao,
Ao nhà phủ đầy sắc màu mùa xuân.Bản dịch của Trần Đông Phong
Đèn khuya đọc sách chuyên cần
Văn hay điệu mới lời càng sáng tươi
Khí cao Đông Dã tình người
Bắc Song tình bạn sáng ngời ánh sao
Thi đàn cờ trống đứng đầu
Khói mây cuốn giấy bút hoa có thần
Hiên tây một giấc miên man
Ao nhà rợp bóng ngập tràn sắc xuân.
Bài thơ này được chép trong Toàn Việt thi lục của Lê Quý Đôn, hoạ bài thơ Ngự chế văn nhân thi do vua Lê Thánh Tông làm và giao cho Nhị thập bát tú trong Tao đàn.
[1] Nghĩa là cánh đồng hoang phía đông, tự của Mạnh Giao (751-814), thi nhân nổi tiếng đời Đường, có khí tiết thanh cao, đặc biệt là bài Du tử ngâm (Khúc ngâm của người con đi xa).
[2] Lấy chữ trong bài Bắc song tam hữu (Ba người bạn bên song cửa sổ phía bắc) của Bạch Cư Dị (772-846), nhà thơ lớn đời Đường.