08/05/2024 11:19Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Đông đáo Kim Hoa sơn quan, nhân đắc cố thập di Trần công học đường di tích
冬到金華山觀因得故拾遺陳公學堂遺跡

Tác giả: Đỗ Phủ - 杜甫

Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 13/02/2015 03:46

 

Nguyên tác

涪右眾山內,
金華紫崔嵬。
上有蔚藍天,
垂光抱瓊臺。
系舟接絕壁,
杖策窮縈回。
四顧俯層巔,
澹然川谷開。
雪嶺日色死,
霜鴻有餘哀。
焚香玉女跪,
霧裏仙人來。
陳公讀書堂,
石柱仄青苔。
悲風為我起,
激烈傷雄才。

Phiên âm

Phù[1] hữu chúng sơn nội,
Kim Hoa tử thôi ngôi.
Thượng hữu uý lam thiên,
Thuỳ quang bão quỳnh đài.
Hệ chu tiếp tuyệt bích,
Trượng sách cùng oanh hồi.
Tứ cố phủ tằng điên,
Đạm nhiên xuyên cốc khai.
Tuyết Lĩnh nhật sắc tử,
Sương hồng hữu dư ai.
Phần hương Ngọc Nữ quỵ,
Vụ lý tiên nhân lai.
Trần công độc thư đường,
Thạch trụ trắc thanh đài.
Bi phong vị ngã khởi,
Kích liệt thương hùng tài.

Dịch nghĩa

Bên phải sông Phù và giữa các núi,
Ngọn Kim Hoa tía cao vòi vọi,
Bên trên có trời màu lam thẫm.
Ánh sáng rủ xuống bao lấy cái đài đẹp.
Cột thuyền sát ngay bức tường cụt,
Chống gậy vòng cong quanh.
Bốn phía tầng núi ngó xuống,
Âm thầm sông và hang núi lộ ra.
Ánh trời chết trên đỉnh núi Tuyết Lĩnh,
Con chim hồng trong sương còn vang tiếng buồn.
Đỉnh Ngọc Nữ như quỳ xuống dâng hương,
Trong hơi mù người tiên tới.
Phòng đọc sách của ông Trần,
Cột đá nghiêng có rêu xanh.
Gió buồn vì ta mà nổi lên,
Mạnh mẽ làm hại tới bậc anh hùng tài giỏi.

Bản dịch của Phạm Doanh

Bên phải sông Phù, trong vùng núi,
Ngọn Kim Hoa đỏ chói cao vời.
Ở trên xanh thẫm là trời,
Bóng tà bao phủ Quỳnh đài lặng yên.
Bên tường cụt, cột thuyền ngay đó,
Gậy chống lên quạy cọ loanh quanh.
Bốn bên tầng núi chênh vênh,
Ngòi thông hang mở thênh thênh một vùng
Trên đỉnh Tuyết ánh hồng muốn lặn,
Trong hơi sương tiếng nhạn đau thương.
Ngọc Nữ quỳ xuống dâng hương,
Người tiên trong khói tưởng chừng hiện ra.
Xưa ông Trần, cái nhà học đó,
Rêu xanh trên cột đá còn đây.
Vì ta nổi ngọn gió này,
Mãnh liệt gây hại cho tay anh tài.
(Năm 762)

Trần Tử Ngang gốc người Xạ Hồng nhưng lúc nhỏ đi học dưới núi Kim Hoa. Sau này tiết độ sứ Lý Thúc Minh dựng bia dưới núi để vinh danh ông, ở ngay cạnh nhà đọc sách.

[1] Còn gọi là Nội giang, xuất phát từ huyện Tùng Phiên, Tứ Xuyên, đông bắc núi Tuyết Lan, chảy về phía đông nam tới huyện Hợp Xuyên đổ vào sông Gia Lăng.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Đỗ Phủ » Đông đáo Kim Hoa sơn quan, nhân đắc cố thập di Trần công học đường di tích