24/04/2024 20:41Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi Vanachi vào 09/03/2014 18:48
Nguyên tác
今日苦短昨日休，
歲雲暮矣增離憂。
霜凋碧樹待錦樹，
萬壑東逝無停留。
荒戍之城石色古，
東郭老人住青丘。
飛書白帝營鬥粟，
琴瑟幾杖柴門幽。
青草萋萋盡枯死，
天馬跂足隨犛牛。
自古聖賢多薄命，
奸雄惡少皆封侯。
故國三年一消息，
終南渭水寒悠悠。
五陵豪貴反顛倒，
鄉里小兒狐白裘。
生男墮地要膂力，
一生富貴傾邦國。
莫愁父母少黃金，
天下風塵兒亦得。
Phiên âm
Kim nhật khổ đoản tạc nhật hưu,
Tuế vân mộ hĩ tăng ly ưu.
Sương điêu bích thụ đãi cẩm thụ,
Vạn hác đông thệ vô đình lưu.
Hoang thú chi thành thạch sắc cổ,
Đông quách lão nhân trú thanh khâu.
Phi thư Bạch Đế doanh đấu túc,
Cầm sắt kỷ trượng sài môn u.
Thanh thảo thê thê tận khô tử,
Thiên mã kỳ túc tuỳ mao ngưu.
Tự cổ thánh hiền đa bạc mệnh,
Gian hùng ác thiểu giai phong hầu.
Cố quốc tam niên nhất tiêu tức,
Chung Nam, Vị thuỷ hàn du du.
Ngũ lăng hào quý phản điên đảo,
Hương lý tiểu nhi hồ bạch cừu.
Sinh nam đoạ địa yếu lữ lực,
Nhất sinh phú quý khuynh bang quốc.
Mạc sầu phụ mẫu thiểu hoàng kim,
Thiên hạ phong trần nhi diệc đắc.Dịch nghĩa
Hôm qua sung sướng hôm nay thì khổ quá,
Trời cuối năm rồi còn thêm buồn nhiều vì xa cách.
Sương bổ cây xanh thành cây gấm.
Trăm thác chảy về đông mà không bao giờ dừng lại.
Thành canh biên giới có đá mốc cũ,
Ông già xóm đông náu ở gò xanh.
Thư gửi như bay từ Bạch Đế để lo kiếm đấu gạo,
Đàn, ghế gậy nằm trong xó nhà tranh.
Cỏ xanh mườn mượt như thế mà giờ đây chết khô hết,
Ngựa trời kiễng chân đi theo ly ngưu.
Từ xưa bậc thánh hiền nhiều bạc mệnh,
Bọn gian hùng ít bị ghét đều là công hầu cả.
Quê cũ ba năm nay mới có một tin,
Chung Nam, Vị Thuỷ vẫn dằng dặc lạnh.
Đám giàu sang vùng Ngũ Lăng nay bị đảo ngược,
Lũ nhóc quan trong huyện áo ấm trắng.
Sinh con trai ra đời cần có sức vóc,
Một đời phú quí nghiêng cả nước.
Chớ buồn vì cha mẹ ít bạc vàng,
Đời này loạn lạc, thân trai là được.Bản dịch của Nhượng Tống
Hôm nay ngắn ghê, hôm qua thôi
Gió sương tàn phá năm muộn rồi
Cây biếc hoá cây gấm
Muôn suối đêm ngày nước chảy xuôi
Tường thành đồn cũ đá mốc thếch
Gò xanh nương náu thân thằng tôi
Bay thư Bạch Đế xoay bữa gạo
Sách, đàn, ghế, gậy đầy nhà ôi
Ngựa trời què theo đàn trâu lọc
Đầy đồng cỏ chết sạch như chùi
Xưa nay thánh hiền đều bạc mệnh
Công hầu toàn bọn khéo luồn chui
Ba năm mới được tin quê cũ:
Núi Chung, sông Vị đầy tanh hôi
Áo mũ nghênh ngang phường trẻ nhãi
Dòng sang ngày trước chảy suy đồi
Sinh trai thời nay cần khoẻ trước
Sinh gái giàu sang cũng nghiêng nước
Đừng lo cha mẹ kém bạc tiền
Đời loạn sinh trai cũng là được
(Năm 767)
Nguyên chú: "Nhân thiên nội hữu cẩm thụ nhị tự trích dĩ vi đề phi chính phú cẩm thụ dã" 因篇內有錦樹二字摘以為題非正賦錦樹也 (Nhân trong bài có hai chữ "cẩm thụ" lấy làm đề, không phải tả chính về cây gấm).
Cẩm thụ tức cây đông hồng.