26/04/2024 14:26Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi hảo liễu vào 29/12/2014 07:59
Nguyên tác
衣缽詩家幸有傳，
荊州一識悟前緣。
橫山聳翠連雲岫，
灣水清漪引醴泉。
心上無波應送盞，
興中積草易成編。
自慚選句南樓月，
難補蘭亭惠錦箋。
Phiên âm
Y bát[1] thi gia hạnh hữu truyền,
Kinh Châu[2] nhất thức ngộ tiền duyên.
Hoành sơn tủng thuý liên vân tụ,
Loan thuỷ thanh y dẫn lễ tuyền.
Tâm thượng vô ba ứng tống trản,
Hứng trung tích thảo dị thành biên.
Tự tàm tuyển cú Nam lâu[3] nguyệt,
Nan bổ Lan đình[4] huệ cẩm tiên.Dịch nghĩa
Dòng giỏi nhà thơ may có kẻ nối nghiệp
Lần gặp nhau ở đất Kinh Châu, đúng là duyên từ kiếp trước
Dãy Hoành sơn mây núi liền nhau xanh ngất
Dòng sông Loan xanh ngắt cho đến nguồn
Trong lòng yên tĩnh thì nâng chén
Có vần dệt lức hứng thì dễ thành thơ
Tự thẹn tìm ý thơ dưới ánh trăng bên lầu Nam
Sợ khó được vần dệt như ở đình Lan (đình nhà nơi làm thơ)Bản dịch của Nguyễn Hữu Vinh
Dòng họ thơ may có kế thừa
Kinh Châu gặp gỡ ấy duyên xưa
Hoành sơn xanh ngất mây liền núi
Loan thuỷ lăn tăn nước tận bờ
Sóng lặng trong lòng nên chuốc chén
Vần đan lúc hứng dễ thành thơ
Tìm câu thẹn mãi bên lầu nguyệt
Sợ để lầu thơ giấy bút chờ
Lời tự: "Án sát Quảng Bình" 按察廣平 (Thơ làm trong thời kỳ làm án sát Quảng Bình).
[1] Vật biểu trưng cho sự truyền nối nghề nghiệp, chức vụ,...
[2] Kinh Châu là vùng đất thuộc Hồ Bắc, Hồ Nam. Trong thơ Lý Bạch gửi thăm thứ sử Kinh Châu họ Hàn có câu "Sinh bất nguyện phong vạn hộ hầu, Đãn nguyện nhất thức Hàn Kinh Châu" 生不願封萬戶侯，但願一識韓荊州 (Sống không thích làm quan phong Hầu hơn cả vạn nhà, Mà chỉ mong được gặp quan Hàn thứ sử Kinh Châu).
Ý nhắc đến cuộc gặp gỡ giữa tác giả với quan ông Đỗ Phú Túc, lúc này đã về hưu, sống ẩn dật ở Quảng Bình.
[3] Lầu thơ nơi Dữu Lượng 庾亮 đời Tấn hội họp bạn thơ. Ở trên núi Hoàng Hạc 黃鶴, Vũ Xương, thời Đông Tấn, Dữu Lượng thường vào đêm thu hay cùng bè bạn, thuộc hạ lên chơi. Vào thời Đường, Tống, lầu Nam trở thành danh lam thắng cảnh, là nơi tụ họp của các mặc khách tao nhân. Xem bài từ "Đường đa lệnh" 唐多令 của Lưu Qua 劉過, và bài từ "Thiên thu tuế dẫn" 千秋歲引 của Vương An Thạch 王安石. Ở đây chỉ nơi hội họp đàn hát, ngâm thơ, xướng hoạ của tao nhân mặc khách.
[4] Nơi Vương Hy Chi 王羲之, một thư pháp gia nổi tiếng đời Đông Tấn họp bạn thơ, thuộc huyện Sơn Âm, nay thuộc tỉnh Triết Giang. Vương Hi Chi họp bạn thơ với Tạ An 謝安, Tôn Xước 孫綽 ở Lan đình có hai bài thơ "Lan đình thi" 蘭亭詩.