09/05/2024 16:31Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 13/03/2024 19:42
Nguyên tác
玉珥縈紆帶鳳城，
煙波蕩漾蘸天晴。
江深際別瀘洮派，
日色光含傘島青。
五望樓船如畫益，
菩提春掉逐流鶯。
不辭涓滴寰中水，
共泛桃花赴大溟。
Phiên âm
Ngọc Nhĩ[1] oanh vu đới phụng thành[2],
Yên ba đãng dạng trám thiên tình.
Giang thâm tế biệt Lô Thao phái,
Nhật sắc quang hàm Tản Đảo thanh.
Ngũ Vọng lâu thuyền như hoạ ích,
Bồ Đề xuân trạo trục lưu oanh.
Bất từ quyên trích hoàn trung thuỷ,
Cộng phiếm đào hoa phó đại minh.Dịch nghĩa
Sông Ngọc Nhĩ chảy vòng vèo ôm lấy thành phượng,
Sóng khói gợn lăn tăn nhúng vào nắng trời.
Sông sâu khác hẳn với dòng sông Lô sông Thao,
Ánh sáng mặt trời ngậm lấy núi xanh Tản Viên, Tam Đảo.
Thuyền lầu Ngũ Vọng đẹp như con chim ích vẽ,
Bến Bồ Đề tiếng mái chèo gấp gáp như chim oanh hót mùa xuân.
Không chối từ từng giọt nước trong trời đất,
Cùng hoà vào suối đào hoa chảy ra biển lớn.Bản dịch của Đinh Tú Anh
Vòng vèo Ngọc Nhĩ ôm thành Phượng,
Khói sóng lăn tăn nhúng nắng trời.
Khác hẳn Lô, Thao dòng nước lặng,
Giống như Viên, Đảo ánh chiều lơi.
Trên thuyền mái võng xinh xinh quá,
Dưới bến chèo oanh gấp gấp bơi.
Trời đất nâng niu từng giọt nước,
Rồi hoà suối chảy hướng trùng khơi.
Nguyên chú: Sông Lô và sông Thao hợp chảy thành sông Phú Lương, ôm lấy kinh thành Thăng Long lấy tên là Nhĩ Hà. Sông rộng mênh mông nghìn khoảnh, chảy xuôi về nam; trên từ các phường Tây Hồ, Nhật Chiêu; xuống đến Thuý Ái, bãi Tự Nhiên. Thuyền bè san sát, buôn bán sầm uất, là nơi đệ nhất đô hội ở Việt Nam.
Sông Nhĩ là một tên gọi cũ của sông Hồng.
14/3/2024
[1] Nhĩ có nghĩa là vòng đeo tai bằng ngọc, do đó cũng gọi Ngọc Nhĩ. Thơ Phạm Sư Mạnh đời Trần đã dùng chữ Ngọc Nhĩ để chỉ sông Nhĩ.
[2] Từ dùng chỉ kinh thành.