21/04/2024 00:41Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi tôn tiền tử vào 14/02/2016 22:50
Truyền đem giam lại khám Đề-pô
Xám, trắng, vàng, đen lẫn một bồ
Quân cướp, quân hoang, rằng bậy bạ
Đứa ôm, đứa đánh[1], luống hồ đồ
Thù hiềm chi lắm làm nên nỗi
Xúi giục vì ai khuấy quá lồ!
Pháp luật văn minh đâu mất cả?
Chỉ thừa sách vở, luống trâu bò!
Hai bài Vào khám Đề-pô, Vào ngục Santé tuy chỉ được ông Lê Ấm chép theo truyền văn, không có trong di cảo, nhưng không có ai nghi ngờ về tính chân thực. Ông Nguyễn Văn Dương trân trọng xếp các bài này lên trước trong Santé thi tập.
Đề-pô (dépôt) thật ra không phải là tên nhà tù, nhà ngục như Santé, mà trong tiếng Pháp là nơi tạm giam của cảnh sát Paris, sau 24 giờ thì phải tha người bị tình nghi hoặc đưa đi giam nơi khác.
[1] Trong thư gửi ngày 27-4-1915 gửi cho Ca-rông, quan sơ thẩm Toà án binh, tác giả viết về vụ ông bị đánh như sau: “Ngày 14 tháng 9 năm 1914, quan lớn bắt tôi đưa tới nhà giam Đề-pô, lúc lính nó lại xét đồ trong mình tôi, đứa thì ôm tôi mà vật, đứa thì đánh và lại tát tôi. Ngày tôi ở An Nam bị bắt, người ta làm thiệt hung dữ, nhưng cũng chẳng đến nỗi mọi rợ như thế.”