26/04/2024 04:34Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tiễn môn đệ Nghĩa Định sứ quân Lê Như Bạch, nhân ký kinh thành chư môn đệ kỳ 1
餞門弟義定使君黎如白,因寄京城諸門弟其一

Tác giả: Nguyễn Khuyến - 阮勸

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi tôn tiền tử vào 07/07/2017 17:42

 

Nguyên tác

別子都門今七年,
歸來我亦捲青氈。
夢中身世幾微蝶,
亂後文章不值錢!
風雨修途能到此,
山河往事一悽然。
明朝又是江橋路,
敗絮殘雲七月天。

Phiên âm

Biệt tử đô môn kim thất niên,
Quy lai ngã diệc quyển thanh chiên[1].
Mộng trung thân thế cơ vi điệp[2],
Loạn hậu văn chương bất trị tiền!
Phong vũ tu đồ năng đáo thử,
Sơn hà vãng sự nhất thê nhiên.
Minh triêu hựu thị giang kiều lộ,
Bại nhứ tàn vân thất nguyệt thiên.

Dịch nghĩa

Từ biệt anh ở cửa kinh thành đến nay đã bảy năm,
Trở về nhà ta cũng cuốn tấm đệm xanh từ đấy.
Nghĩ thân thế chỉ như việc hoá thành con bướm trong giấc mộng,
Xem ra văn chương sau buổi loạn rẻ rúng không đáng tiền.
Đường dài mưa gió, anh đã có thể đến được đây,
Chuyện đã qua của non sông, tất cả đều đáng buồn.
Sớm mai, anh lại lên đường, qua sông qua cầu,
Giữa tiết trời tháng Bảy, mây tan, bông bay xơ xác!

Bản dịch của Nguyễn Văn Tú

Chia tay cửa khuyết bảy năm qua,
Xếp tấm mền xanh lão lại nhà.
Thân thế giấc mơ thành bướm hẳn?
Văn chương thời loạn dáng tiền chưa?
Gió mưa chẳng quản xa xôi đến,
Non nước thêm buồn biến cố xưa.
Mai lại trên đường sông nước cách,
Trời thu tan tác bóng mây thưa!
Rút từ Quế Sơn Tam nguyên thi tập (A.3160), Quế Sơn thi tập (A.469).

[1] Theo Tấn thư, Vương Hiến Chi đang đêm thấy trộm vào nhà vơ vét đồ vật, lấy cả chiếc nệm xanh lâu đời của nhà ông. Ông liền quát: “Chiếc nệm xanh là vật cũ của nhà ta, để lại cho ta!” Kẻ trộm sợ, chạy mất. Ở đây, tác giả dùng điển này để chỉ sự dạy học.
[2] Điển Trang Tử nằm mơ thấy mình hoá ra con bướm bay lượn nhởn nhơ lấy làm thích, nhưng khi tỉnh dậy lại thấy rõ ràng là Trang Chu, ông cứ băn khoăn không biết Chu nằm mơ hoá ra con bướm hay bướm nằm mơ hoá ra Trang Chu. Dùng điển này tác giả muốn nới cuộc đời là biến ảo, chỉ như giấc mộng.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Khuyến » Tiễn môn đệ Nghĩa Định sứ quân Lê Như Bạch, nhân ký kinh thành chư môn đệ kỳ 1