26/04/2024 02:08Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 12/07/2005 22:25
Nguyên tác
行腳無根任轉蓬，
江南江北一囊空。
百年窮死文章裏，
六尺浮生天地中。
萬里黃冠將暮景，
一頭白髮散西風。
無窮今古傷心處，
依舊青山夕照紅。
Phiên âm
Hành cước vô căn nhiệm chuyển bồng,
Giang nam giang bắc nhất nang không.
Bách niên cùng tử văn chương lý,
Lục xích[1] phù sinh thiên địa trung.
Vạn lý hoàng quan[2] tương mộ cảnh,
Nhất đầu bạch phát tản tây phong.
Vô cùng kim cổ thương tâm xứ,
Y cựu thanh sơn tịch chiếu hồng[3].Dịch nghĩa
Chân không bén rễ, mặc cho trôi giạt như ngọn cỏ bồng.
Một chiếc đãy rỗng không, đi hết phía nam sông, lại phía bắc sông.
Cuộc đời trăm năm, kiết xác với văn chương.
Tấm thân sáu thước, lênh đênh trong vòng trời đất.
Đội mũ vàng, đi muôn dặm, cảnh đã xế chiều.
Mái tóc bạc lốm đốm, gió tây thổi tung.
Chuyện kim cổ gợi lại bao nhiêu điều thương tâm.
Dãy núi xanh đằng kia vẫn nhuốm bóng chiều hồng như cũ.Bản dịch của Nguyễn Thạch Giang
Chân không bén rễ bước long đong,
Đất bắc trời nam, túi rỗng không.
Chết giữa văn chương đời lẩn quẩn,
Sống trong trời đất kiếp bình bồng.
Mũ vàng muôn đặm chiều hầu xế,
Tóc bạc trên đầu gió thổi tung.
Kim cổ xiết bao lòng cám cảnh,
Non xanh như cũ bóng chiều hồng.
[1] “Lục xích thân” nghĩa là thân sáu thước. Thân tám thước là thân kẻ anh hùng, thân bảy thước là thân kẻ làm trai, thân năm thước là thân ngũ đoản của người thấp kém. Nguyễn Du tự cho mình chỉ ở trên đám “ngũ đoản” và ở dưới đám “thất xích”, nên dùng chữ “lục xích”, đó là lời nói khiêm.
[2] Mũ vàng tức mũ người đạo sĩ.
[3] Lấy ý từ câu “Thanh sơn y cựu tại, Kỷ độ tịch dương hồng” 青山依舊在，幾度夕陽紅 trong bài Lâm giang tiên của Dương Thận đời Minh.