25/04/2024 13:16Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Nước: Mỹ
Đăng bởi Minh Sơn Lê vào 28/09/2020 22:00
Nguyên tác
Not like the brazen giant of Greek fame,
With conquering limbs astride from land to land;
Here at our sea-washed, sunset gates shall stand
A mighty woman with a torch, whose flame
Is the imprisoned lightning, and her name
Mother of Exiles. From her beacon-hand
Glows world-wide welcome; her mild eyes command
The air-bridged harbor that twin cities frame.
“Keep, ancient lands, your storied pomp!” cries she
With silent lips. “Give me your tired, your poor,
Your huddled masses yearning to breathe free,
The wretched refuse of your teeming shore.
Send these, the homeless, tempest-tost to me,
I lift my lamp beside the golden door!”Bản dịch của Minh Sơn Lê
Không như cái gã khổng lồ
Lừng danh Hy Lạp trong pho truyện thần
Đạp lên thế giới dưới chân;
Nơi đây cửa biển, đón vầng hoàng hôn
Một trang nhi nữ oai hùng
Với tay cầm đuốc lửa bừng lên cao
Là tia chớp bị giam tù,
Và tên cô ấy đặt từ nơi đây
Mẹ là Mẹ dân lưu đày
Tay đưa báo hiệu chốn này dung thân
Rọi cho thế giới xa gần
Trong đôi mắt Mẹ dịu dàng yêu thương
Cả thành phố cảng tràn hương.
“Những vùng đất cổ, giữ hương cho người!”
Mắt nàng nhỏ lệ sầu rơi
Đôi môi nín lặng dưới trời thênh thang
“Hãy trao hết những gian nan,
Những gì tội nghiệp đang mang của người.
Tự do khao khát trong đời
Người thôi khốn khổ nơi trời biển đây.
Gửi đi hết những thứ này
Người không mái ấm, đến đây náu mình
Ngọn đèn toả sáng lung linh
Cửa trời rực ánh bình minh chiếu vàng!
Bài thơ này được Emma Lazarus viết năm 1883 nhằm quyên tiền để xây phần chân cho bức tượng Nữ thần Tự do, là món quà của người dân Pháp tặng người dân Mỹ. Tiêu đề bài thơ vốn nghĩa là “bức tượng khổng lồ mới”, ám chỉ một bức tượng thần mới thay thế bức tượng thần Mặt trời Helios huyền thoại ở Rhodes (Hy Lạp), một trong bảy kỳ quan thế giới cổ đại. Bức tượng sau đó được thiết đặt năm 1903, và bài thơ này được khắc trên một tấm đồng gắn phía dưới của phần chân bức tượng.