28/04/2024 03:04Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Từ phẩm; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nam Tống, Kim
Đăng bởi Vanachi vào 18/12/2006 09:01
Nguyên tác
水天空闊，
恨東風，
不借世間英物。
蜀鳥吳花殘照裡，
忍見荒城頹壁。
銅雀春清，
金人秋淚。
此恨憑誰雪？
堂堂劍氣，
斗牛空認奇傑。
那信江海余生，
南行萬里，
屬扁舟齊發。
正為鷗盟留醉眼，
細看濤生雲滅。
睨柱吞瀛，
回旗走懿，
千古衝冠髮。
伴人無寐，
秦淮應是孤月。
Phiên âm
Thuỷ thiên không khoát,
Hận đông phong[1],
Bất tá thế gian anh vật.
Thục điểu Ngô hoa tàn chiếu lý,
Nhẫn kiến hoang thành đồi bích.
Đồng Tước xuân thanh,
Kim nhân[2] thu lệ,
Thử hận bằng thuỳ tuyết?
Đường đường kiếm khí,
Đẩu ngưu không nhận kỳ kiệt.
Na tín giang hải dư sinh,
Nam hành vạn lý,
Thuộc biển chu tề phát[3].
Chính vi âu minh lưu tuý nhãn[4],
Tế khán đào sinh vân diệt.
Nghễ trụ thôn doanh[5],
Hồi kỳ tẩu Ý[6],
Thiên cổ xung quan phát.
Bạn nhân vô mị,
Tần Hoài ưng thị cô nguyệt.Bản dịch của (Không rõ)
Nước trời cao rộng,
Hận gió đông,
Không cho thế gian mượn đấng anh hùng.
Chim Thục hoa Ngô tàn bóng
Nhẫn nhục xem thành hoang vách đổ,
Đồng Tước vắng xuân,
Kim Nhân thu khóc.
Thù này ai sẽ rửa cho ?
Kiếm khí đường đường,
Đẩu ngưu cao nhìn nhận bực anh hùng.
Gửi thân vào sông biển,
Vạn dặm xuôi nam,
Theo thuyền cùng khởi phát.
Làm chim âu thề gửi lại mắt say,
Xem sóng trào mây mất.
Rường cột nuốt biển khơi,
Cờ lui ý dạt,
Tóc dựng như người xưa.
Vì ai không ngủ,
Làm vầng trăng cô đơn trên sóng nước Tần Hoài.
錄自四部叢刊影明本文山先生全集指南後
Lục tự tứ bộ Tùng San ảnh Minh bản Văn Sơn tiên sinh toàn tập chỉ nam hậu lục
(Lục từ bốn bộ Tùng San ảnh, bản đời nhà Minh Văn Sơn tiên sinh toàn tập chỉ nam hậu lục)
[1] Thời Tam Quốc, Chu Du nhờ trận gió đông dùng lửa đốt tàu quân Tào Tháo trên sông Xích Bích.
[2] Người vàng. Hán Vũ Đế đúc người vàng đứng trên trụ đất cao, bưng cái mâm để hứng móc ban đêm, cho rằng uống móc này vào người sẽ sống được lâu. Đời Nguỵ, nhà vua cho hạ trụ này về dựng trước điện. Khi hạ xuống, bỗng thấy người vàng chảy nước mắt.
[3] Tác giả bị quân Nguyên bắt, trốn ra được, liền đi chiếc thuyền nhỏ, vượt biển về nam.
[4] Ý nói, cuộc sống gian khổ vẫn giữ lời thề chống quân Nguyên đến cùng.
[5] Thời Chiến Quốc, Tương Như nước Nguỵ mang viên ngọc bích vào Tần đổi lấy 15 thành. Thấy vua Tần nuốt lời hứa, Tương Như cầm viên ngọc liếc mắt vào cột, định ném vỡ, vua Tần phải chịu trả thành.
[6] Thời Tam Quốc, Gia Cát Lượng đem quân đánh Nguỵ nhưng ốm chết, Tư Mã Ý nước Nguỵ biết tin đuổi theo quân Thục. Tướng Thục cho quay cờ lại đánh, Tư Mã Ý bỏ chạy.