29/03/2024 19:19Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Ngũ nguyệt quan cạnh độ
五月觀競渡

Tác giả: Nguyễn Du - 阮攸

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 13/07/2005 01:19

 

Nguyên tác

懷王歸葬張儀死,
楚國詞人記佩蘭。
天古招魂終不返,
滿江爭競太無端。
煙波渺渺空悲怨,
羅鼓年年自笑歡。
魂若歸來也無托,
龍蛇鬼蜮遍人間。

Phiên âm

Hoài Vương[1] qui táng, Trương Nghi[2] tử,
Sở quốc từ nhân[3] ký bội lan[4].
Thiên cổ chiêu hồn[5] chung bất phản,
Mãn giang tranh cạnh thái vô đoan.
Yên ba diểu diểu không bi oán,
La cổ niên niên tự tiếu hoan[6].
Hồn nhược quy lai dã vô thác,
Long xà quỷ vực biến nhân gian.

Dịch nghĩa

Hoài Vương chết, đưa hài cốt về mai táng, Trương Nghi cũng chết.
Nhớ nhà thơ nước Sở đeo chùm hoa lan để tỏ phẩm chất của mình.
Ngàn năm gọi hồn, hồn vẫn không về.
Thuyền đua đầy sông, nào có ý nghĩa gì đâu!
Nhìn khói sóng mịt mù mà đau thương oán giận.
Hàng năm chiêng trống vẫn cứ bày trò vui như thế này đây.
Vả chăng hồn ông có về cũng không biết nương tựa vào đâu.
Khắp nhân gian nơi nơi đầy dẫy rắn rồng, quỷ quái.

Bản dịch của Nguyễn Thạch Giang

Hoài vương qui táng, Trương Nghi chết,
Nước Sở còn ghi khách bội lan.
Nghìn thuở gọi hồn nào có thấy?
Đầy sông đua chải thật thêm nhàm!
Nước mây nhiều lúc sầu thương hão,
Chiêng trống hàng năm hát múa tràn.
Nếu thật hồn về không chỗ ở,
Rắn rồng quỷ quái khắp nhân gian.
[1] Vua nước Sở, không nghe lời Khuất Nguyên can gián, sang hội với nước Tần, bị giữ lại, rồi chết ở đấy, sau đưa hài cốt về Sở.
[2] Mưu sĩ nước Tần, dùng mưu dèm pha Khuất Nguyên với vua Sở Hoài Vương. Khuất Nguyên bị đi đày, Trương Nghi thành tướng quốc. Sau Trương Nghi bị mưu, bỏ chạy, cuối cùng chết ở nước Ngụy.
[3] Tức Khuất Nguyên, nhà thơ nước Sở. Khuất Nguyên thường đeo hoa lan, hoa tiêu để tỏ lòng cao khiết.
[4] Ly tao có câu: “Xâu chùm hoa lan để đeo”, ở đây chỉ Khuất Nguyên, tác giả thiên Ly tao.
[5] Tống Ngọc, người đương thời với Khuất Nguyên có làm bài Chiêu hồn để tỏ lòng thương tiếc Khuất Nguyên.
[6] Khuất Nguyên mất ngày 5 tháng 5. Hàng năm vào ngày này, người Trung Quốc tổ chức kỷ niệm nhà thơ bằng cách đua thuyền nói là đi tìm di hài nhà thơ.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Du » Ngũ nguyệt quan cạnh độ