25/04/2024 17:19Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Phú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thanh
Đăng bởi Vanachi vào 24/09/2007 09:55
Nguyên tác
天何如是之蒼蒼兮，
乘玉虯以遊乎穹窿耶？
地何如是之茫茫兮，
駕瑤象以降乎泉壤耶？
望傘蓋之陸離兮，
抑箕尾之光耶？
列羽葆而為前導兮，
衛危虛于傍耶？
驅豐隆以為庇從兮，
望舒月以臨耶？
聽車軌而伊軋兮，
御鸞鷖以征耶？
聞馥郁而飄然兮，
紉蘅杜以為纕耶？
斕裙裾之爍爍兮，
鏤明月以為璫耶？
借葳蕤而成畤兮，
檠蓮焰以燭蘭膏耶？
文瓠匏以為觶斝兮，
灑醽醁以浮桂醑耶？
瞻雲氣而凝眸兮，
仿佛有所覘耶？
俯波痕而居耳兮，
恍惚有所聞耶？
期汗漫而無際兮，
忍捐棄予于塵埃耶？
倩風廉之為余驅車兮，
冀聯轡而攜歸耶？
余中心為之慨然兮，
徒噭噭而何為耶？
卿偃然而長寢兮，
豈天運之變于斯耶？
既窀穸且安穩兮，
反其真而又奚化耶？
余猶桎梏而懸附兮，
靈格余以嗟來耶？
來兮止兮，
卿其來耶？
若夫鴻蒙而居，
寂靜以處，
雖臨于茲，
余亦莫睹。
搴煙蘿而為步障，
列菖蒲而森行伍。
警柳眼之貪眠，
釋蓮心之味苦。
素女約于桂岩，
宓妃迎蘭渚。
弄玉吹笙，
寒簧擊敔。
征嵩嶽之妃，
啟驪山之姥。
龜呈洛浦之靈，
獸作咸池之舞。
潛赤水兮龍吟，
集珠林兮鳳者翥。
爰格爰誠，
匪簠匪莒。
發軔乎霞誠，
還旌乎玄圃。
既顯微而若通，
復氤氳而倏阻。
離合兮煙雲，
空蒙兮霧雨。
塵霾斂兮星高，
溪山麗兮月午。
何心意之怦怦，
若寤寐之栩栩？
余乃欷歔悵怏，
泣涕徬徨。
人語兮寂歷，
天籟兮篔簹。
鳥驚散而飛，
魚唼喋以響。
志哀兮是禱，
成禮兮期祥。
嗚呼！哀哉！
尚饗！
Phiên âm
Thiên hà như thị chi thương thương hề,
Thừa ngọc cầu dĩ du hồ khung lung da?
Địa hà như thị chi mang mang hề,
Giá dao tượng dĩ giáng hồ tuyền nhưỡng da?
Vọng tản cái chi lục ly hề,
Ức Cơ, Vĩ chi quang da?
Liệt vũ bảo nhi vi tiền đạo hề,
Vệ Nguy hư vu bàng da?
Khu phong long dĩ vi tý tòng hề,
Vọng thư nguyệt dĩ lâm da?
Thính xa quỹ nhi y yết hề,
Ngự loan ê dĩ chinh da?
Văn phức uất nhi phiêu nhiên hề,
Nhận hành đỗ dĩ vi nhương da?
Lan quần cư chi thước thước hề,
Lũ minh nguyệt dĩ vi đương da?
Tá uy nhuy nhi thành trĩ hề,
Kềnh liên diễm dĩ chúc lan cao da?
Văn hồ bào dĩ vi chí giả hề,
Sái linh lục dĩ phù quế tữ da?
Chiêm vân khí nhi ngưng mâu hề,
Phỏng phật hữu sở chiêm da?
Phủ ba ngân nhi cư nhĩ hề,
Hoảng dịch hữu sở văn da?
Kỳ hãn mạn nhi vô tế hề,
Nhẫn quyên khí dư vu trần ai da?
Thiến phong liêm chi vi dư khu xa hề,
Ký liên bí nhi huề quy da?
Dư trung tâm vi chi khái nhiên hề,
Đồ khiếu khiếu nhi hà vi da?
Khanh yển nhiên nhi trường tẩm hề,
Khởi thiên vận chi biến vu tư da?
Ký truân tịch thả an ổn hề,
Phản kỳ chân nhi hựu hề hoá da?
Dư do trất cốc nhi huyền phụ hề,
Linh cách dư dĩ ta lai da?
Lai hề chỉ hề,
Khanh kỳ lai da?
Nhược phu hồng mông nhi cư,
Tịch tĩnh dĩ xứ,
Tuy lâm vu tư,
Dư diệc mạc đổ.
Khiên yên la nhi vi bộ chướng,
Liệt xương bồ nhi sâm hàng ngũ.
Cảnh liễu nhãn chi tham miên,
Thích liên tâm chi vị khổ.
Tố nữ[1] ước vu quế nham,
Mật phi[2] nghinh lan chử.
Lộng Ngọc[3] xuy sinh,
Hàn hoàng[4] kích ngữ.
Chinh Tung Nhạc chi phi,
Khởi Ly Sơn chi mụ.
Quy trình Lạc phố chi linh,
Thú tác Hàm trì chi vũ.
Tiềm Xích thuỷ[5] hề long ngâm,
Tập Châu lâm[6] hề phụng giả chứ.
Viên cách viên thành,
Phỉ phủ phỉ cử.
Phát nhận hồ Hà thành[7],
Hoàn tinh hồ Huyền phố[8].
Ký hiển vi nhi nhược thông,
Phúc nhân uân nhi thúc trở.
Ly hợp hề yên vân,
Không mông hề vụ vũ.
Trần mai liễm hề tinh cao,
Khê sơn lệ hề nguyệt ngọ.
Hà tâm ý chi phanh phanh,
Nhược ngụ mị chi hủ hủ?
Dư nãi hy hư trướng ưởng,
Khấp thế bàng hoàng.
Nhân ngữ hề tịch lịch,
Thiên lại hề vân đương.
Điểu kinh tán nhi phi,
Ngư xiệp điệp dĩ hưởng.
Chí ai hề thị đảo,
Thành lễ hề kỳ tường.
Ô hô! Ai tai!
Thượng hưởng!Bản dịch của nhóm Vũ Bội Hoàng
Trời xanh xanh chừ,
Hay cô cưỡi rồng ngọc dạo chơi trên không đây?
Đất sao mông mênh chừ,
Hay cô ngồi xe giao tượng xuống chơi suối vàng đây?
Nhìn tàn lụa lấp lánh chừ,
Hay sao Cơ, sao Vĩ sáng rực lên đây?
Dẫn đường lại có hàng tàn chừ,
Hay sao Nguy hư đi hộ vệ đây?
Theo hầu lại có bọn thần mây chừ,
Hay cô cưỡi mặt trăng đi chơi đây?
Tiếng bánh xe lộc cộc chừ,
Hay cô ngồi xe loan đi rong đây?
Mùi thơm thoang thoảng chừ,
Hay hoa hành đỗ tết làm dây đeo đây?
Màu quần áo chói lọi chừ,
Hay chạm mặt trăng làm đồ trang sức đây?
Mượn nơi um tùm để làm đàn tê chừ,
Hay cầm đuốc sen để thắp dầu hoa lan đây?
Chén rượu bằng quả bầu vẽ chừ,
Hay rượu ngon lẫn mùi hoa quế đây?
Ngửa mặt lên nhìn đám mây chừ,
Thấp thoáng như trông thấy ai đây?
Ghé tai nghe dưới làn sóng chừ,
Mơ màng như nghe tiếng ai đây?
Định rong chơi khắp khoảng bao la chừ,
Nỡ bỏ ta trơ trọi dạo cõi trần đây?
Nhờ thần gió đẩy xe cho ta chừ,
Để được cùng nắm dây cương trở về đây?
Nỗi thương cảm trong lòng chừ,
Kêu gào mãi có làm chi đây?
Sao cô cứ lặng lẽ ngồi yên chừ,
Hay lòng trời muốn thay đổi thế nào đây?
Đã ở yên nơi sâu thẳm chừ,
Lại còn muốn trở lại làm kiếp gì đây?
Đương bị gông cùm dưới hạ giới chừ,
Có thiêng hãy rủ ta cùng lên đây?
Ở lại hay về,
Thôi cô về đây?
Còn như lặng lẽ mênh mông,
Cô giờ nằm đấy.
Dù cô có về,
Ta nào trông thấy?
Màn che chằng những dây leo;
Xương bồ mọc thành hàng dãy.
Hẳn mắt liễu ngủ đã ham rồi,
Chắc lòng sen giờ không đắng mấy.
Hẹn trên non quế, Tố Nữ miệng chào;
Đón dưới bến lan, Bật phi tay vẫy.
Sênh Lộng Ngọc lách cách gần xa,
Trống hàn hoàng thùng thùng vang dậy.
Lên vùng Tung Nhạc, hỏi Phi Tử đâu đây,
Dạo núi Ly Sơn, tìm lão tiên nào thấy?
Lượn sông Lạc Thuỷ, rùa hiện điềm lành;
Hát khúc Hàm Trì, thú đua điệu nhảy.
Rừng Châu Lâm sáng rực, phượng đậu trên cao;
Sông Xích Thuỷ đỏ ngầu, rồng gầm dưới đáy.
Lễ mọn gọi là,
Lòng thành nhận lấy.
Từ Hà Thành xe quay bánh rầm rầm,
Về Huyền Phố gió phất cờ hây hẩy.
Đã quấn quít sao bỗng e dè,
Đã hiển hiện sao còn trốn chạy?
Khi tan khi họp, như khói mây bay;
Lúc gần lúc xa, nhường mưa mù vậy.
Sao từng hàng rọi, mây vẫn sạch làu;
Trăng nửa đêm soi, núi sông lộng lẫy.
Trong khi thức ngủ, đâu thấy vui cười?
Mà nỗi lòng riêng, vẫn còn áy náy?
Nay tôi ngậm ngùi than thở,
Giàn giụa lệ rơi.
Quãng không lặng lẽ chừ, đâu là tiếng người!
Trúc reo lách tách chừ, nghe như sáo trời!
Chim xào xạc chừ sợ bay khắp nơi!
Cá phập phồng chừ lặn xuống đáy khơi.
Để tỏ lòng thành chừ, dâng lễ kính người.
Hồn nay có thiêng, hiển hiện cho coi.
Than ôi! Thương thay!
Mong cô về hưởng!
Đây là bài chiêu hồn ở cuối bài tế Tình Văn của Bảo Ngọc, trong hồi 78.
[1] Tức Hằng Nga.
[2] Tức Lạc thần.
[3] Đời Tần Mục công, nàng Lộng Ngọc học sáo Tiêu Sử, sau hai người lấy nhau.
[4] Ống sáo.
[5, 6, 7, 8] Chỉ cõi tiên.