27/04/2024 01:14Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Vanachi vào 06/02/2019 23:53
Nguyên tác
皇恩彌重感彌增，
許久南冠絕不能。
尚有人心犀一點，
可無世局淚三升。
始年意氣歸雙鬢，
末學文章入下層。
旅夢黃花白酒伴，
未應驚倦枕青燈。
Phiên âm
Hoàng ân di trọng cảm di tăng,
Hứa cửu nam quan[1] tuyệt bất năng.
Thượng hữu nhân tâm tê nhất điểm[2],
Khả vô thê cục lệ tam thăng.
Thuỷ niên ý khí quy song mấn,
Mạt học văn chương nhập hạ tằng.
Lữ mộng hoàng hoa bạch tửu bạn,
Vị ưng kinh quyện chẩm thanh đăng.Dịch nghĩa
Ơn vua càng nặng thì cảm khích càng nhiều
Đã lâu nay đội mũ phương nam muốn dứt đi không được
Vì còn có một điểm lòng người như sừng tê thông suốt
Nên đối với thế cục không thể không ứa lệ đến ba thưng
Cái chí khí tuổi tre đã hao mòn đi cùng với hai mái tóc
Văn chương trong buổi học suy tàn đã rơi xuống bậc dưới
Giấc mộng hoa vàng nơi lữ thứ có rượu trắng gần gũi với mình
Chưa nên tỏ ra sợ sệt mệt mỏi gối đầu nằm trước ngọn đèn xanhBản dịch của Đỗ Đình Tuân
Ơn vua càng nặng cảm tình tăng
Cái mũ phương nam dứt được chăng?
Lòng vẫn sừng tê thông nhất điểm
Mắt vì thế cuộc lệ ba thăng
Nguội tàn chí trẻ theo mầu tóc
Mạt học văn chương xuống hạ tằng
Lữ thứ bạn cùng ly rượu trắng
Đèn xanh bên gối hãy thung thăng
Rút từ Quế Sơn thi tập (A.469).
[1] Tả truyện: Chung Nghi nước Sở bị cầm tù ở nước Tấn. Một hôm Tấn hầu trông thấy hỏi: “Người đội mũ phương nam bị trói kia là ai?” Mọi người đáp: “Đó là tù nước Sở”.
[2] Sừng con tê giữa có lỗ thông suốt từ đầu nọ qua đầu kia, người ta ví với sự thông cảm trong tâm con người. Thơ Lý Thương Ẩn đời Đường có câu: “Tâm hữu linh tê nhất điểm thông” (Trong tâm có một điểm thông suốt như sừng con linh tê).