16/04/2024 12:40Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Tây Sơn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 25/03/2020 05:55
Nguyên tác
旌旄曉發度穹窿，
雲物橫斜指顧中。
疊峙謾傳山母子，
迴流不辨水西東。
七州滿眼無夷地，
萬里掀髥有谷風。
開鑿何年移到此，
欲馮夸父問愚公。
Phiên âm
Tinh mao hiểu phát độ khung lung,
Vân vật hoành tà chỉ cố trung.
Điệp trĩ mạn truyền sơn Mẫu Tử,
Hồi lưu bất biện thuỷ tây đông.
Thất châu mãn nhãn vô di địa,
Vạn lý hân nhiêm hữu cốc phong.
Khai tạc hà niên di đáo thử,
Dục bằng Khoa Phụ[1] vấn Ngu Công[2].Dịch nghĩa
Cờ sứ buổi sớm lên đường, vượt vòm trời cao,
Mây khói, cảnh vật sát trong tầm mắt.
Ngọn cao sừng sững, đồn rằng là núi Mẫu Tử,
Sông chảy quanh co, không rõ nước đổ tây, đông.
Ngắm khắp bảy châu, không đâu bằng phẳng,
Cười vui muôn dặm, bởi gặp gió lành.
Đục đẽo từ năm nào mà di chuyển tới?
Muốn rõ, nhờ Khoa Phủ hỏi Ngu Công.Bản dịch của Khương Hữu Dụng
Sớm mai cờ xí vượt non trùng
Mây ráng dàn ra trước mắt trông
Núi xếp nghe truyền hòn Mẫu Tử
Khe vòng khó nhận nước tây đông
Bảy châu tầm mắt không đâu phẳng
Muôn dặm chòm râu có gió rung
Đào khoét từ bao? Đâu chuyển tới?
Muốn nhờ Khoa Phụ hỏi Ngu Công
Núi Mẫu Tử thuộc Lạng Sơn, núi mẹ kề sát núi con, trông giống hình hai mẹ con ngồi bên nhau.
[1] Nhân vật trong thần thoại Trung Quốc, có sức lực, muốn đuổi theo mặt trời. Sáng sớm ra thấy mặt trời mọc trước mặt, vội vã đuổi theo, giữa đường mệt và khát nước, thấy đầm Đại Trạch bên đường bèn dừng lại, uống nước xong ngã lăn ra chết.
[2] Theo Liệt tử, phía nam Châu Ký có hai ngọn núi to cao, đi lại khó khăn, dưới chân núi có nhà ông già Ngu Công. Hai ngọn núi chắn ngay trước cửa nhà, ông bèn quyết tâm san bằng núi. Có người ngăn, ông đáp: “Tôi là không xong đã có con tôi, con tôi lại sinh cháu, cháu tôi lại sinh chắt, mà ngọn núi không thể cao lên, sao không san bằng được”.