24/04/2024 09:44Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Trung Đường
Đăng bởi Vanachi vào 19/02/2006 10:50
Nguyên tác
謝公最小偏憐女，
自嫁黔婁百事乖。
顧我無衣搜藎篋，
泥他沽酒拔金釵。
野蔬充膳甘長藿，
落葉添薪仰古槐。
今日俸錢過十萬，
與君營奠復營齋。
Phiên âm
Tạ công[1] tối tiểu thiên liên nữ,
Tự giá Kiềm Lâu[2] bách sự quai.
Cố ngã vô y sưu tẫn khiếp,
Nê tha cô tửu bạt kim thoa.
Dã sơ sung thiện cam trường hoắc,
Lạc diệp thiêm tân ngưỡng cổ hoè.
Kim nhật bổng tiền quá thập vạn,
Dữ quân doanh điện phục doanh trai.Dịch nghĩa
Con gái yêu bé bỏng nhà ông họ Tạ,
Gả cho chàng Kiềm Lâu trăm sự đều khó khăn!
Nhìn ta không áo, nàng mở rương lục tìm,
Biết ta thèm rượu nàng gỡ thoa bán đổi.
Sẵn rau đồng, bữa ăn thêm vị hoắc ngọt ngào,
Lá rụng thay củi, ngửa trông cây hoè cằn cỗi.
Ngày nay, tiền lương có hơn mười vạn,
Chỉ còn vì nàng bày cỗ chay cúng tế!Bản dịch của (Không rõ)
Gái yêu bé bỏng nhà ông Tạ,
Lấy gã Kiềm Lâu nghèo trơ xương.
Nhìn ta không áo, nàng lục rương,
Biết ta thèm rượu gỡ thoa bán.
Rau đồng bữa ăn ngon mùi hoắc
Lá rụng thay cội đợi hòe tàn
Ngày nay lương bổng hơn mười vạn
Vì nàng xin lập cỗ đàn chay.
Đây là một bài thơ điệu vong nổi tiếng xưa nay. Vợ Nguyên Chẩn là Vi Tùng, con cưng của nhà quan, lấy Nguyên Chẩn khi ông còn hàn vi. Vi Tùng mất khi Nguyên Chẩn mới 30 tuổi và chưa làm nên, mười mấy năm sau ông làm đến chức tể tướng, nhớ người vợ tao khang mà làm bài thơ này, cùng với nhiều bài thơ điệu vong khác.
[1] Tức Tạ An đời Tấn. Ở đời Đường họ Tạ là một trong những họ quý phái, nhiều người muốn làm rể nhà họ Tạ nên thường dùng từ “Tạ công” để chỉ nhạc phụ, dùng từ Tạ gia để chỉ gia đình và nhà ở của ý trung nhân hoặc của vợ.
[2] Cao sĩ nước Tề thời Xuân Thu, nhà nghèo. Đây, Nguyên Chẩn tự ví.