26/04/2024 10:00Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Tam Quốc
Đăng bởi Vanachi vào 12/09/2008 08:51
Nguyên tác
高樹多悲風，
海水揚其波。
利劍不在掌，
結交何須多！
不見籬間雀，
見鷂自投羅。
羅家見雀喜，
少年見雀悲。
拔劍捎羅網，
黃雀得飛飛。
飛飛摩蒼天，
來下謝少年。
Phiên âm
Cao thụ đa bi phong,
Hải thuỷ dương kỳ ba[1].
Lợi kiếm bất tại chưởng,
Kết giao hà tu đa!
Bất kiến ly gian tước,
Kiến diêu tự đầu la.
La gia kiến tước hỉ,
Thiếu niên kiến tước bi.
Bạt kiếm sao la võng,
Hoàng tước đắc phi phi.
Phi phi ma thương thiên,
Lai hạ tạ thiếu niên.Dịch nghĩa
Cây cao nhiều gió thét gào,
Biển lớn dễ nổi sóng gió.
Kiếm sắc không có trong tay,
Sao lại kết giao nhiều.
Không thấy chim sẻ trong bụi giậu,
Vì trốn chim điêu mà (chui vào giậu nên) bị mắc lưới.
Ông chủ lưới thấy chim sẻ thì vui mừng,
Cậu thiếu niên thấy sẻ thì buồn.
Vung kiếm chém rách lưới,
Chim sẻ vàng được bay ra.
Bay lên đến trời xanh,
Rồi lại bay xuống cảm tạ thiếu niên.Bản dịch của Điệp luyến hoa
Cây cao nhiều gió thảm,
Biển rộng dễ ba đào.
Kiếm sắc tay không nắm.
Kết giao lại nhiều sao.
Không thấy sẻ trong giậu,
Trốn điêu mắc lưới giăng.
Chủ lưới mừng thấy sẻ,
Thiếu niên thấy sẻ thương.
Vung kiếm chém rách lưới,
Sẻ vàng lại vút lên.
Bay tới tận trời thẳm,
Rồi xuống tạ thiếu niên.
Dã điền hoàng tước hành là tên một điệu trong Nhạc phủ thi tập thuộc Tương hoạ ca - Sắt điệu khúc. Bài này được làm khoảng năm Hoàng Sơ đầu (năm 220). Tào Thực và Tào Phi khi tranh đoạt kế thừa quyền vị đã lâu, mỗi bên đều có những thân tín nhất định làm vây cánh. Về sau Tào Thực đối với Tào Tháo bị thất sủng, nên thân tín nhiều người bị sát hại. Trước có Dương Tu 楊修 bị Tào Tháo giết. Sau khi Tào Phi tức vị, còn mượn mồm giết Đinh Nghi 丁儀, Đinh Dị 丁廙. Bài này phản ánh sự cảm thông của Tào Thực đối với những bằng hữu bị hại, trong khi mình lại bất lực, đồng thời cũng cho thấy thực chất sự tranh chấp quyền lực trong nội bộ tập đoàn thống trị Tào Nguỵ. Đoạn cuối bài nêu việc chim sẻ được giải thoát chỉ là sự ảo tưởng.
[1] Cây cao thì dễ có gió lớn, biển rộng thì dễ gây sóng to. Câu này ý nói người có quyền lực lớn thì dễ thành công.