27/04/2024 08:44Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 04/02/2015 12:37
Nguyên tác
夏日出東北，
陵天經中街。
朱光徹厚地，
郁蒸何由開。
上蒼久無雷，
無乃號令乖。
雨降不濡物，
良田起黃埃。
飛鳥苦熱死，
池魚涸其泥。
萬人尚流冗，
舉目唯蒿萊。
至今大河北，
化作虎與豺。
浩蕩想幽薊，
王師安在哉。
對食不能餐，
我心殊未諧。
眇然貞觀初，
難與數子偕。
Phiên âm
Hạ nhật xuất đông bắc,
Lăng thiên kinh trung nhai.
Chu quang triệt hậu địa,
Úc chưng hà do khai.
Thượng thương cửu vô lôi,
Vô nãi hào lệnh quai.
Vũ giáng bất nhu vật,
Lương điền khởi hoàng ai.
Phi điểu khổ nhiệt tử,
Trì ngư hạc kỳ nê,
Vạn nhân thượng lưu nhũng,
Cử mục duy hao lai.
Chí kim đại Hà Bắc,
Hoá tác hổ dữ sài.
Hạo đãng tưởng U, Kế,
Vương sư an tại tai.
Đối thực bất năng xan,
Ngã tâm thù vị hài.
Miễu nhiên Trinh Quán[1] sơ,
Nan dữ số tử giai.Dịch nghĩa
Mặt trời mùa hè hiện ra phía đông bắc,
Vượt bầu trời qua đường giữa.
Ánh đỏ rực thấm tới đất dày,
Hơi hực nóng từ đâu mà toả ra vậy.
Trên trời lâu không có sấm,
Không hẳn là truyền lệnh sai.
Mưa rơi không thấm vạn vật,
Ruộng đất tung bụi vàng.
Chim bay chết vì nóng,
Cá trong ao khô nơi bùn.
Vạn người còn lớ ngớ,
Ngước trông chỉ thấy cỏ dại.
Tới giờ sông lớn nơi phía bắc,
Biến thành hổ với sói.
Miên man nghĩ tới vùng châu U, châu Kế,
Quân nhà vua có được yên không.
Tới bữa chẳng muốn nuốt,
Lòng tôi sao chưa yên.
Xa rồi những năm đầu Trinh Quán,
Nay khó mà có được vài người cùng ý với nhau.Bản dịch của Phạm Doanh
Trời hè đông bắc hiện,
Đường giữa lên đỉnh trời.
Tia đỏ thấu đất rộng,
Nóng hực từ đâu nơi.
Trời xanh lâu không sấm,
Chưa hẳn lệnh truyền sai.
Mưa rơi chẳng thấm vật,
Đồng ruộng bụi vàng phơi.
Chim bay chết vì nóng,
Cá ao xục bùn hôi.
Vạn người còn lớ ngớ,
Ngước trông thấy cỏ gai.
Tới nay bắc sông lớn,
Làm dữ như hổ, sài.
Xa tưởng vùng U, Kế,
Quân vua sao mà ngơi.
Tới bữa chẳng nuốt nổi,
Lòng tôi nào được vui.
Xa rồi thời Trinh Quán,
Nay chung lòng ít người.
(Năm 759)
[1] Niên hiệu của Đường Thái Tông.