28/04/2024 01:53Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi hảo liễu vào 20/01/2015 16:04
Nguyên tác
非是兜洲久客舟，
位隆制閫更何求。
閒中花草三峰地，
夢裏簫韶五鳳樓。
卿士共榮班使去，
郡城難借寇君留。
流觴曲水香江月，
添箇騷翁訪渡頭。
Phiên âm
Phi thị Đâu châu[1] cửu khách châu,
Vị long chế khổn cánh hà cầu.
Nhàn trung hoa thảo Tam Phong địa,
Mộng lý tiêu thiều Ngũ Phụng lâu[2].
Khanh sĩ cộng vinh Ban sứ[3] khứ,
Quận thành nan tá Khấu[4] quân lưu.
Lưu thương khúc thuỷ[5] Hương giang[6] nguyệt,
Thiêm cá tao ông phỏng độ đầu.Dịch nghĩa
Có phải khách chèo thuyền là bạn cũ xứ Đâu Mâu không?
Chức cao quyền trọng thì còn gì hơn được nữa
Chốn Tam Phong nhàn nhã vui thú với cây cỏ hoa thơm
Trong giấc mơ lên lầu Ngũ Phụng thổi sáo thổi tiêu
Vinh hiển cùng tướng sĩ đi trấn thủ như Ban Siêu
Phố thành ở đây khó lòng giữ tướng quân ở lại với chức Khấu
Khúc sông Trà Khúc là nơi có thể tụ họp yến ẩm, sông Hương
Lại có thêm một thi ông đến chơi bên bến đòBản dịch của Nguyễn Hữu Vinh
Phải khách Đâu Mâu thú trẩy chèo
Chức cao quyền trọng khó ai theo
Tam Phong nhàn ngắm loài hoa cỏ
Ngũ Phụng mơ tìm tiếng sáo tiêu
Tướng sĩ vui cùng đời trấn thú
Quận thành buồn tiễn bậc quan liêu
Hương giang bầu rượu say trăng nước
Thêm một tao ông dạo bến chiều
Lời tự: "Hưu trí thời kỳ" 休致辰期 (Thơ làm trong thời kỳ về hưu).
Bính Tý tức năm 1936.
[1] Vùng núi Đâu Mâu ở tỉnh Quảng Bình.
[2] Lầu Ngũ Phụng trên cửa Ngọ Môn ở kinh thành Huế, chỉ cuộc sống đời làm quan.
[3] Chỉ chuyện trấn thủ phương xa đã lâu. Ban Siêu 班超 lúc còn thanh niên, có ý lập chí, thường nói rằng "Đại trượng phu vô tha chí lược, do đương hiệu Phó Giới Tử, Trương Khiên lập công dị vực, dĩ thủ phong hầu, an năng cửu sự bút nghiên gian hô" 大丈夫無它志略，猶當效傅介子，張騫立功異域，以取封侯，安能久事筆研間乎 (Đại trượng phu phải có ý chí, noi gương Phó Giới Tử, Trương Khiên lập công nơi xa, để mưu cầu khanh tướng, tại sao cứ khư khư chuyện bút nghiên, bèn từ bỏ chuyện học hành, sau lập được công lớn và ở đất người hơn 30 năm). Lúc trở về quê tuổi đã hơn 70. "Chinh phụ ngâm khúc" của Đặng Trần Côn có câu: "Ban Siêu quy thì mấn dĩ ban" 班超歸時鬢已斑 (Chàng Siêu mái tóc điểm sương mới về).
[4] Tức Khấu Chuẩn, quan đời Tống, được dân trọng vọng.
[5] Một phong tục Trung Quốc có từ đời nhà Chu. Vào thượng tuần tháng 3, mọi người ngồi hai bên bờ dòng nước và thả những chén rượu xuống, chén trôi tới ai thì người đó uống. Trong "Lan Đình tập tự" có nhắc tới tục này. Ở đây ý chỉ dòng nước thơ mộng có thể tụ họp yến ẩm, vui đùa.
[6] Sông Hương ở Huế.