26/04/2024 05:48Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ca trù (hát nói); Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Vanachi vào 21/07/2008 09:09
Hồi thủ khả lân ca vũ địa[1]
Trải mười năm, đà mấy cuộc tang thương
Nhốn cố đô mờ mịt dấu sa trường
Ngất ngọn khói, khắp bốn bề tan tác
Ba sáu phố tro tàn bay lác đác
Cờ trong thành còi giặc rúc toe toe
Ngại ngùng thay khi xịch vẳng tai nghe
...[2]
Bạch quỷ hoan thành đao mã tích
Thu thiên dịch lệ khách hàm trung[3]
Chốn cựu lâu duyên lạnh lầu không
Oan nghiệp mấy mà nên nông nổi thế
Gió Tây Hồ, trăng Nhị Thuỷ
Hỏi bao giờ lại đón khách hào hoa?
Ngậm ngùi nhắn nhạn phương xa
Theo lời bà Quách Thị Hồ (1909-2001, một nghệ nhân ca trù nổi tiếng) kể lại thì bài này do một số sĩ phu yêu nghệ thuật ca trù làm sau khi thành Hà Nội bị Pháp đánh chiếm lần thứ hai, mẹ bà Hồ thường hát khi bà còn bé.
[1] Ngoảnh đầu nhìn lại, khá thương miếng đất phù hoa, đày tiếng ca, điệu múa. Câu này lấy ở bài Thu hứng của Đỗ Phủ: Hồi thủ khả lân ca vũ địa, Tần trung tự cổ đế vương châu.
[2] Có lẽ bài này chép thiếu một câu ở đây.
[3] Trong toà thành đầy thú vui của bọn quỷ trắng, gươm đao ngựa chiến chức chật lèn, giọt lệ trên dọc đường đi xa của khách từ trong đáy lòng chảy tuôn.