23/04/2024 22:20Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Tam Quốc
Đăng bởi Vanachi vào 12/12/2007 06:51
Nguyên tác
明月照高樓，
流光正徘徊。
上有愁思婦，
悲歎有餘哀。
借問歎者誰？
云是宕子妻。
君行逾十年，
孤妾常獨棲。
君若清路塵，
妾若濁水泥。
浮沈各異勢，
會合何時諧？
願為西南風，
長逝入君懷。
君懷良不開，
賤妾當何依？
Phiên âm
Minh nguyệt chiếu cao lâu,
Lưu quang chính bồi hồi.
Thượng hữu sầu tư phụ,
Bi thán hữu dư ai.
Tá vấn thán giả thuỳ?
Vân thị đãng tử thê.
Quân hành du thập niên,
Cô thiếp thường độc thê.
Quân nhược thanh lộ trần[1],
Thiếp nhược trọc thuỷ nê[2].
Phù trầm các dị thế,
Hội hợp hà thì hài?
Nguyện vi tây nam phong,
Trường thệ nhập quân hoài.
Quân hoài lương bất khai,
Tiện thiếp đương hà y?Dịch nghĩa
Trăng sáng chiếu lầu cao,
Dải sáng chảy bồi hồi.
Trên lầu có người cô phụ đang buồn nhớ,
Buồn than vẫn không hết.
Hỏi thử người đang than thở là ai vậy?
Rằng là vợ con phiêu bạc.
Chàng đi hơn mười năm,
Thiếp ngày ngày ở một mình.
Chàng như bụi bên đường,
Thiếp như bùn trong nước đục.
Chìm nổi mỗi người mỗi khác,
Khi nào mới có thể gặp nhau?
Nguyện làm gió tây nam,
Thổi mãi vào nỗi nhớ của chàng.
Nỗi nhớ của chàng bền chặt không chịu mở,
Tiện thiếp biết ra sao?Bản dịch của Điệp luyến hoa
Trăng trong rọi xuống lầu,
Dải sáng chảy bồi hồi.
Trên cao người sầu nhớ,
Buồn than mãi khôn nguôi.
Hỏi thử than ai vậy?
Rằng thê tử đôi nơi.
Chàng mười năm đi biệt,
Một mình thiếp đứng ngồi.
Chàng bụi trên đường lớn,
Thiếp bùn đục đáy hồ.
Chìm nổi sao khác biệt,
Khi nào hết chia phôi?
Nguyện làm gió tây thổi,
Vào nỗi nhớ của người.
Nỗi nhớ chàng không mở,
Thiếp biết thế nào đây?
Thất ai thi trong Văn tuyển xếp vào một loại tạp thi, Nhạc phủ thi tập xếp vào Tương hoạ ca từ với đề mục Oán thi hành 怨詩行. Thất ai thi nghi là nhạc phủ cổ đề, có quan hệ tới âm nhạc, Vương Xán 王粲 và Nguyễn Vũ 阮瑀 cũng có những bài Thất ai thi. Người xưa quan niệm con người có bảy thứ tình cảm: hỉ, nộ, lạc, ai, ác, dục, vô. Đề mục Thất ai ý nói bảy thứ tình cảm kia nay đều biến thành ai (buồn) cả.
Đây là một bài thơ khuê oán mượn tâm trạng của một người đàn bà trong cảnh xa ngóng trông chồng, nhưng cũng có thể ám chỉ sự bất hoà giữa anh em Tào Thực, Tào Phi cùng một số quần thần.
[1, 2] Trần, nê: bụi và bùn. Đời Lục Triều thường hay dùng hai hình ảnh này để ví cho thân phận và địa vị bất đồng.