25/04/2024 08:28Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi Diệp Y Như vào 22/07/2011 21:58
Nguyên tác
吳地桑葉綠，
吳蠶已三眠。
我家寄東魯，
誰種龜陰田？
春事已不及，
江行復茫然。
南風吹歸心，
飛墮酒樓前。
樓東一株桃，
枝葉拂青煙。
此樹我所種，
別來向三年。
桃今與樓齊，
我行尚未旋。
嬌女字平陽，
折花倚桃邊。
折花不見我，
淚下如流泉。
小兒名伯禽，
與姊亦齊肩。
雙行桃樹下，
撫背復誰憐？
念此失次第，
肝腸日憂煎。
裂素寫遠意，
因之汶陽川。
Phiên âm
Ngô địa tang diệp lục,
Ngô tàm dĩ tam miên[1].
Ngã gia ký Đông Lỗ,
Thuỳ chủng Quy Âm[2] điền?
Xuân sự dĩ bất cập,
Giang hành phục mang nhiên.
Nam phong xuy quy tâm,
Phi đoạ tửu lâu tiền.
Lâu đông nhất chu đào,
Chi diệp phất thanh yên.
Thử thụ ngã sở chủng,
Biệt lai hướng tam niên.
Đào kim dữ lâu tề,
Ngã hành thượng vị toàn.
Kiều nữ tự Bình Dương,
Chiết hoa ỷ đào biên.
Chiết hoa bất kiến ngã,
Lệ há như lưu tuyền.
Tiểu nhi danh Bá Cầm,
Dữ tỷ diệc tề kiên.
Song hành đào thụ hạ,
Phủ bối phục thuỳ liên?
Niệm thử thất thứ đệ,
Can trường nhật ưu tiên.
Liệt tố tả viễn ý,
Nhân chi Vấn Dương[3] xuyên.Dịch nghĩa
Đất Ngô lá dâu đang xanh,
Đất Ngô tằm đã nằm ăn ba.
Nhà ta gửi ở đất Đông Lỗ,
Ai là người trồng ruộng Quy Âm?
Công việc mùa xuân đã không kịp,
Hành trình trên sông lại dằng dặc.
Gió nam gợi lòng muốn quay về,
Thổi xuống trước cửa quán rượu.
Lầu phía đông có cây đào quý,
Lá cành bay trước khói xanh.
Cây ấy do ta trồng,
Xa cách ta đã ba năm.
Cây đào đó đang ngóng bên lầu,
Hành trình của ta còn chưa hết.
Con gái đẹp tên là Bình Dương,
Bẻ hoa đứng tựa bên đào.
Bẻ hoa chẳng nhìn thấy ta,
Nước mắt đổ như suối chảy.
Cô em nhỏ tên là Bá Cầm,
Kề vai đứng cùng chị.
Cả hai đi dưới đào,
Quay lưng lại đang nhớ ai?
Nỗi nhớ ấy đã mất đi mấy lần?
Gan ruột càng lo lắng bời bời.
Xé lụa viết những ý xa,
Nhân nghĩ đến sông Vấn Dương.Bản dịch của Ngô Văn Phú
Đất Ngô mùa lá dâu xanh,
Tằm Ngô giờ đã đang nằm ăn ba.
Miền Đông Lỗ có nhà ta,
Ruộng Qui Âm vỗ kịp mùa có ai?
Mùa xuân ngày chẳng còn dài,
Hành trình sông nước biết ngày nào xong.
Quay về, gợi mở gió đông,
Gió lùa quán rượu, chập chùng cơn say.
Lầu đông, đào quý một cây,
Khói xanh vờn dải lá bay giữa vườn.
Cây đào ấy vốn ta trồng,
Ba năm xa cách mà không trở về.
Bên lầu đang ngóng, đào kia,
Mà ta rong ruổi vẫn mê mải hoài...
Nàng Bình Dương ấy đẹp thay,
Bẻ hoa, thơ thẩn, gốc cây tựa vào.
Bẻ hoa đâu thấy ta nào,
Lệ hoa thôi đã ào ào suối tuôn.
Bá Cầm, em gái bồn chồn
Kề vai bên chị, thả hồn đi đâu?
Hai chị em dưới hoa đào
Nhớ ai tha thẩn ra vào vườn xuân?
Nhớ ai, ai nhớ bao lần,
Ruột gan the thắt, bước chân thẫn thờ.
Xé lụa, ý gửi về xa
Vấn Dương sông trắng hẳn là nhớ nhung.
Bài này được làm năm 749 tại Giang Ninh, khi bước chân giang hồ của ông đang đặt trên đất Ngô. Đông Lỗ nay trong huyện Tế Ninh, tỉnh Sơn Đông.
[1] Tằm đã nằm ăn ba. Vòng đời con tằm có bốn lần ngủ không ăn để lớn gọi là: nằm ăn mốt, nằm ăn hai, nằm ăn ba, nằm ăn rỗi.
[2] Tên đất ở mặt bắc núi Quy, trong huyện Đông Lỗ, là nơi hai con gái của tác giả Lý Bạch trú ngụ, trong khi chính ông lại sống đời nay đây mai đó.
[3] Tên sông, nay trong tỉnh Sơn Đông.