24/04/2024 12:16Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 09/02/2015 22:01
Nguyên tác
赤驥頓長纓，
非無萬里姿。
悲鳴淚至地，
為問馭者誰。
鳳凰從東來，
何意復高飛。
竹花不結實，
念子忍朝饑。
古時君臣合，
可以物理推。
賢人識定分，
進退固其宜。
Phiên âm
Xích kí đốn Trường Anh,
Phi vô vạn lý tư.
Bi minh lệ chí địa,
Vị vấn ngự giả thuỳ.
Phượng hoàng tòng đông lai,
Hà ý phục cao phi.
Trúc hoa bất kết thực[1],
Niệm tử nhẫn triêu ky.
Cổ thì quân thần hợp,
Khả dĩ vật lý suy.
Hiền nhân thức định phận,
Tiến thoái cố kỳ nghi.Dịch nghĩa
Ngựa nòi màu hồng cưỡng lại dây cương dài,
Không phải là nó không có tứ cách chạy ngàn dặm.
Kêu than, nước mắt rơi đầy đất,
Cốt để hỏi ai là người cưỡi nó.
Cặp chim phương hoàng từ phía đông bay về,
Bay cao như thế là có ý gì?
Hoa trúc không kết trái,
Biết bay cam chịu đói tới tối.
Thời xưa vua tôi hoà hợp,
Có thể tìm ra cái lý của sự vật.
Người hiền biết rõ phận mình đã định sẵn,
Nên tới lui căn cứ theo cái thích hợp.Bản dịch của Phạm Doanh
Ngựa ký, dây cương hất,
Đâu vì ngại đường dài.
Kêu than lệ đầy đất,
Hỏi, cưỡi ta là ai?
Phượng hoàng phía đông lại,
Muốn gì, bay cao vời.
Hoa trúc chẳng kết trái,
Biết mày ráng cầm hơi.
Thuở trước vua, tôi thuận,
Mọi việc giải xong xuôi.
Người hiền vốn phận,
Theo lẽ mà tới, lui.
(Năm 763)
[1] Theo truyền thuyết, chim phượng chỉ ăn trái trúc và uống nước suối ngọt.