23/04/2024 13:50Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 13/01/2020 00:20
Nguyên tác
黎明竹轎以臨亭，
少壯皆遵備力迎。
四甲鄉民三甲有，
一人耆老百人榮。
禮成家內將回日，
旗杖途間襲抱征。
若勝里中頒二貫，
敗時致謝黑豬牲。
Phiên âm
Lê minh trúc kiệu dĩ lâm đình,
Thiếu tráng giai tuân bị lực nghinh.
Tứ giáp hương dân tam giáp hữu,
Nhất nhân kỳ lão bách nhân vinh.
Lễ thành gia nội tương hồi nhật,
Kỳ trượng đồ gian tập bão chinh.
Nhược thắng lý trung ban nhị quán,
Bại thời trí tạ hắc trư sinh.Dịch nghĩa
Mờ mờ sáng kiệu tre đã dóng xong ở sân đình,
Bọn trai khoẻ mạnh đều chuẩn bị sẵn sàng để cướp.
Trong bốn giáp thì ba giáp làm lệ cướp,
Một nhà có lão thì mọi người đều tươi cười hớn hở.
Khi được hiệu kỳ lão lên đường trở về nhà,
Các giáp kia phục sẵn cờ quạt gậy gộc ngăn cản đón bế vào kiệu của mình mà rước chạy.
Nếu thắng thì được làng cấp hai quan tiền thưởng,
Còn không thắng thì phải đem một con lợn đen đến tạ.Bản dịch của Dương Văn Vượng
Còn đêm kiệu đã dóng sân đình
Trai tráng mọi người phải khoẻ nhanh
Bốn giáp thì ba làm lệ cướp
Một già, cả ấp thấy quang vinh
Được danh đang lúc về nhà ở
Đón lối rình sao bế thật rành
Nếu thắng hai quan làng khuyến thưởng
Thua thời tạ lễ một con sinh
Nguyên chú: Lệ này thuộc xã Thọ Lão, huyện Thanh Liêm, phủ Lị Nhân (nay là xã Liêm Túc, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam). Lão ở đây là người 80 tuổi, cả làng tổ chức ở đình để mừng, dùng kiệu tre rước từ nhà ra đình rồi rước từ đình về về nhà. Ba giáp rình cướp lão, cướp được đưa về giáp mình rước đi một vòng, rồi rước về sân nhà của lão làm lễ, ăn trầu uống rượu, ăn xôi gấc rồi về. Phải nhận cho đúng, vì giáp nào cũng có một lão giả để đánh tráo. Nếu ai được thì làng thưởng 2 quan và 1 thùng gạo nếp, 10 quả gấc, nếu thua thì phải tạ làng 1 con lợn đen (nuôi 1 năm) và 1 thùng gạo tẻ (lợn này đã có ruộng lệ), nếu không thua thì thịt ra cả giáp cùng ăn mừng “đắc thọ”.
Bài thơ này chép trong Thiên gia thi tuyển của Nguyễn Đức Huy, người xã An Nhân, huyện Đường Hào, tỉnh Hải Dương.